Llanfaches: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pentref a [[Cymuned (llywodraeth leol)|chymuned]] ym [[Casnewydd (sir)|dinas Casnewydd]] yw '''Llanfaches''' (Cyfeirnod OS: ST4391), nid nepell o [[Cas-gwent|Gas-gwent]]. Gwelwn y gair 'Llanfaches' yn gyntaf mewn dogfen o 1566; cyn hynny caed y fersiwn 'Merthyr Maches' yn 1254. Merch [[Gwynllyw]] oedd [[Maches]]; ceir pentref arall ar ôl enw'r fam sef [[Gwynllŵg]] ('Wentloog' yn Saesneg) ym Mynwy. Gweler hefyd [[Llanfachraeth]] ym Môn.<ref>''Dictionary of the Place-names of Wales'' gan Hywel Wyn Owen a Richard Morgan, Gwasg Gomer, 2008.</ref>

Sefydlwyd yr [[eglwys]] [[Ymneilltuaeth yng Nghymru|Ymneilltuolymneilltuol]] gyntaf yng [[Cymru|Nghymru]] yno gan yr [[Annibynwyr]] a'r [[Bedyddwyr]] yn [[1639]]. Cysegrwyd egwys Llanfaches i sant [[Dyfrig]].