|
| dateformat = dmy
}}
Esgob [[Yr Eglwys Gatholig|Catholig]] yn ne'r [[Eidal]], a gŵr o [[Llangadwaladr, Ynys Môn|Langadwaladr, Ynys Môn]] oedd '''Owen Lewis''' (neu ''Lewis Owen'' ar adegau; 28 Rhagfyr, 1533 – 14 Hydref, 1595).<ref>[http://yba.llgc.org.uk/en/s-LEWI-OWE-1533.html LEWIS , OWEN , or OWEN , LEWIS]</ref>
Ganwyd Owen Lewis ([[Eidaleg]]: Ludovico Audoeno, [[Lladin]]: Audoenus Ludovisi) (28 Rhagfyr, 1533<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c1-LEWI-OWE-1533.html Y Bywgraffiadur Cymreig Arlein; LlGC. Adalwyd 14 Hydref 2017.]</ref> – 14 Hydref, 1594) ym mhentrefan Bodeon ger Llangadwaladr. Daeth yn Esgob Cassano all'Jonio, yn yr Eidal.<ref name=CathHierOwenLewis>[http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/blewiso.html "Bishop Owen (Audoenus) Lewis (Ludovisi)"] ''[[Catholic-Hierarchy.org]]''. David M. Cheney. Adalwyd 14 Hydref 2017.</ref> Gwrthwynebai Brotestaniaeth i'r carn. Mynychodd Brifysgol[[Coleg Caerwynt|Goleg Caerwynt]] (''WindchesterWinchester College''), [[Coleg Newydd, Rhydychen]] ac yna ''Université de[[Prifysgol Douai'']] yn [[FraincFfrainc]], ac fe'i gwnaed yn [[offeiriad]] yn yr [[Eglwys BabyddolGatholig]] ac yn brifathro prifysgol yn Adran y Gyfraith yn [[Douai]]; yna fe'i gwnaed yn ganon yn ''Cathédrale[[Eglwys Notre-Dame de Grâce deGadeiriol Cambrai'']], ac yn ddeon yn [[Hainault]]. Yn ei rol fel canon ymwelodd sawl tro â [[Rhufain]] lle y cyfarfu [[Pab Sixtus V]] ac yna Pab Gregory XIII a phenodwyd ef i sawl swydd eglwysig.<ref>Brendan Bradshaw, Peter Roberts, ''British Consciousness and Identity: The Making of Britain, 1533-17071533–1707'' (2003), tt. 21–221–22; [https://books.google.com/books?id=GcS0O5GastIC&pg=PA21 Google Books].</ref>
Sefydlodd, gyda William Allen, ddwy brifysgol: y naill ai yn Douai a'r llall yn Rhufain a rhoddodd swydd i'w gyfaill [[Morys Clynnog]] (c.tua 1525 -– 1581) yn y coleg yn Rhufain. Ym [[Milan]], rhwng 1580 a 1584, gweithredodd fel Gweinyddwr y brifysgol. Croesawyd ef yn gynnes i Milan gan yr Archesgob [[Carlo Borromeo]] ac arhosodd Owen gydag ef a'i deulu am gyfnod. Ym mreichiau Owen y bu farw Borromeo. Daeth Cymry eraill ato i'r Eidal, gan gynnwys [[Gruffydd Robert]] (cyn 1531 -– ar ôl 1598).<ref>Wietse de Boer, ''The Conquest of the Soul: confession, discipline, and public order in Counter-Reformation Milan'' (2001), t. xiii; [https://books.google.com/books?id=KlKT2sakrDMC&pg=PR13 Google Books]</ref>
Yn Rhufain bu'n gyfrifol am bolisiau'n ymwneud â [[Mari, brenhines yr Alban]] a Choleg Reims.<ref>Paul Burns, ''Butler's Lives of the Saints: February'' (1998), t. 207; [https://books.google.com/books?id=fuH5Uka64MUC&pg=PA207 Google Books].</ref> Ar 3 Chwefror 1588 penodwyd ef yn Archesgob Cassano ym Mrenhiniaeth Napoli ac ordeiniwyd ef gan Nicolas de Pellevé ar 14 Chwefror.<ref name=CathHierOwenLewis />
|
