Wicipedia

Rhestr o seintiau Cymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
RwthTomos1948 (sgwrs | cyfraniadau)
1,137 golygiad
Dim crynodeb golygu
RwthTomos1948 (sgwrs | cyfraniadau)
1,137 golygiad
ychwanegu gwybodaeth
Llinell 2:
Dyma '''restr o seintiau Cymru'''. Mae gan bob [[sant]] neu [[sant]]es a restrir yma gysylltiad cryf â Chymru gydag un eglwys o leiaf yno wedi'i chysegru iddo/iddi.
 
Cafodd dros 90 o fenywod eu cydnabod yn seintiau, ac yn eu plith y mae [[Elen]], 24 o ferched Brychan Brycheiniog, (yn cynnwys [[Cain]], [[Dwynwen]], [[Eiluned]], [[Gwladys]] a [[Tudful]]) [[Melangell]], [[Non]], a [[Gwenffrewi]].
 
Ni restrir seintiau sy'n gyffredin i draddodiad Cristnogol Ewrop, sydd gan amlaf yn gymeriadau [[Beibl]]aidd, er bod gan rai ohonyn nhw sawl eglwys wedi'i chysegru yn ei enw yng Nghymru, e.e. [[Mihangel|Sant Mihangel]] a'r [[Mair Forwyn|Santes Fair]]. Dylanwad y [[Sistersiaid]] oedd yn bennaf cyfrifol am newid enw eglwys o'r enw'r santes leol i'r enw [[Mair]] a dylanwad y [[Normaniaid]] sy'n cyfrifol am newid enw i Fihangel. << cyf. Brereton, T.D. 2000 The Book of Welsh Saints, Glyndwr>>
 
Mae ''[[Bonedd y Saint]]'' yn draethodyn achyddol yn manylu yr achau seintiau [[Brythoneg]] gynnar. Mae'r Cognatio de Brychan 11g yn rhestru ei 24 o ferched a 11 o feibion. Mae dogfennau diweddarach yn ychwanegu enwau ond fel arfer mae yna cyfeiriad atynt fel mab neu ferch rhywun arall hefyd a dylid dehongli y geiriau "merch Brychan" i golygu disgynnydd benywaidd Brychan - wyres neu or-wyres. Mae'n amrhyw llawysgrifau wahanol hefyd ar gael yn dyddio o'r [[13g]] i'r [[17g]], er bod y deunydd â gwreiddiau hen iawn.▼
 
▲Mae ''[[Bonedd y Saint]]'' yn draethodyn achyddol yn manylu yr achau seintiau [[Brythoneg]] gynnar. Mae'r Cognatio de Brychan 11g yn rhestru ei 24 o ferched a 11 o feibion. Mae dogfennau diweddarach yn ychwanegu enwau ond fel arfer mae yna cyfeiriad atynt fel mab neu ferch rhywun arall hefyd a dylid dehongli y geiriau "merch Brychan" i golygu disgynnydd benywaidd Brychan - wyres neu or-wyres. Mae ''[[Bonedd y Saint]]'' yn draethodyn achyddol yn manylu yr achau seintiau [[Brythoneg]] gynnar. Mae'n amrhyw llawysgrifau wahanol hefyd ar gael yn dyddio o'r [[13g]] i'r [[17g]], er bod y deunydd â gwreiddiau hen iawn.
 
Mae'r rhestr hon yn anghyflawn ac mae croeso i chwi ychwanegu ati.
Llinell 258 ⟶ 260:
|
| priododd [[Macsen Wledig]];
[[Cystennin}]](Gastyn) [[Sefira]] [[Peblig]]<br/>[[Owain ]]<br/>''[[:d:Q507675|Flavius Victor]]''<br/>''[[:d:Q4067684|Anwn Dynod]]''
| 340
| 400
Llinell 277 ⟶ 279:
| [[Gwenhaf]]
|
| [[De Cymru]]
|
|
| [[Teilo]] [[Afan Buallt]]
| 480
|
Llinell 286 ⟶ 288:
|-
|style='text-align:right'| 5
| [[Santes Gwladys|Gwladys]]
| [[Delwedd:St Gwladus in Gwladus.jpg|center|128px]]
| [[TalgarthAberhonddu]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
|
| ''priododd [[Gwynllyw]][[:d:Q37549879|Cado]]''<br/>[[Maches]]
| 500450
|
| [[29 Mawrth]]
|-
|style='text-align:right'| 6
| [[Madryn (santes)|Madryn]]
| [[Delwedd:St Madryn's Church, Trawsfynydd.jpg|center|128px]]
| [[CymruArfon]]
| [[GwerthefyrGwrthefyr]]
| Sefira ach [[Macsen Wledig]]
| [[Ceidio]]
| 500
Llinell 310 ⟶ 312:
| [[Adwen]]
| [[Delwedd:Advent Church-by-Chris-Heaton.jpg|center|128px]]
| ▼
| [[Teyrnas Brycheiniog]]▼
| ▼
| [[Brychan]]▼
|
|
Llinell 321 ⟶ 323:
| ''[[:d:Q52083916|Eurgain ach Maelgwn Gwynedd]]''
|
| [[CymruGwynedd]]
|
|
Llinell 352 ⟶ 354:
|-
|style='text-align:right'| 11
| [[Cain|Santes Cain]]
| [[Delwedd:St Keyne's Holy Well - geograph.org.uk - 93820.jpg|center|128px]]
| [[Sir GaerfyrddinAberhonddu]]
▲| [[TeyrnasBrychan Brycheiniog]]
|
|
| 450
| 550▼
|
| [[7 Hydref]]
Llinell 396 ⟶ 398:
|-
|style='text-align:right'| 15
| [[Santes Eiluned|Eiluned]]
|
| [[CymruAberhonddu]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
|
|
| 600425
| 500
| [[1 Awst]]
|-
Llinell 462 ⟶ 464:
|-
|style='text-align:right'| 21
| [[Gwen fercho CynyrGernyw]]
| [[Delwedd:Morval Church - geograph.org.uk - 1533476.jpg|center|128px]]
| [[Penfro]]
| ''[[:d:Q4220848|Cynyr Goch]]''
| [[MynferAnhun ach BrynachGwthyfer]]▼
▲|
| priododd [[Selyf o Gernyw]][[Nwyalen]], [[Cybi]]
| [[Cybi]]▼
| 600480
|
| [[18 Hydref]]
|-
|style='text-align:right'| 22
| [[Tangwystl Gloff]] neu [[Hawystl]]
|
| [[Teyrnas BrycheiniogAberhonddu]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
▲|
| ▼
| 600
|
| priododd Tydanwedd ap Amlawdd; [[Marchell o Dyffryn Clwyd]]
| 425
| 500
| [[28 Mehefin]]
|-
Llinell 493 ⟶ 495:
|
|
|-
|style='text-align:right'| 24
| [[Gwen o Gernyw]]
| ▼
| [[Penfro]]
| ▼
| ▼
| [[Cybi]]
| 600
| 544
| [[18 Hydref]]
|-
|style='text-align:right'| 25
| [[Gwen o Dalgarth]]
|
| [[TalgarthAberhonddu]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
|
|
| 600
|
| priododd Llyr Merini; [[Caradog Freichfras]]
| 425
| 492
|
|-
Llinell 563 ⟶ 554:
| [[Tudful]]
| [[Delwedd:Llandaf, yr eglwys gadeiriol Llandaf Cathedral De Cymru South Wales 98.png|center|128px]]
| [[CymruAberhonddu]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
|
|
|
| priododd Cyngen ap Cadell;[[Brochwel Ysgythrog]]
| 425
| 480
| [[23 Awst]]
Llinell 630 ⟶ 621:
|
| [[Ceredigion]]
▲|
| [[Brychan]]
|
|
Llinell 662 ⟶ 653:
| [[Gwenonwy ach Meurig]]
|
| [[Teyrnas BrycheiniogAberhonddu]]
| [[Meurig ap Tewdrig]]
|
Llinell 684 ⟶ 675:
| [[Nefyn ach Brychan]]
|
| [[CymruAberhonddu]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
|
| priododd Cynfarch Cul; [[Urien Rheged]]
|
|
Llinell 820 ⟶ 811:
| [[Cynog Ferthyr|Cynog ap Brychan]]
| [[Delwedd:Eglwys Sant Cynog Church of St Cynog Llangynog Powys 08.JPG|center|128px]]
| [[Teyrnas BrycheiniogPowys]]
| [[Brychan Brycheiniog]]
| [[Benedlint ach Benedl]] o [[Bowys]]
|
| ''[[:d:Q499641|Rhain Dremrudd]]''
| 500415
| 492
| [[7 Hydref]]
Llinell 864 ⟶ 855:
| [[Austell]]
|
▲|
| [[Teyrnas Brycheiniog]]
|
|
Llinell 875 ⟶ 866:
| [[Padarn]]
| [[Delwedd:Vannes - cathédrale, vitrail des saints Patern et Mériadec Detail Padarn.jpg|center|128px]]
| [[CymruLlydaw]]
|
|
|
| 500
| 510570
| [[15 Ebrill]]<br/>[[21 Mai]]
|-
Llinell 897 ⟶ 888:
| [[Dewi Sant|Dewi]]
| [[Delwedd:Eglwys Dewi Sant - St David's Church, Blaenporth, Ceredigion, Wales 20.jpg|center|128px]]
| [[Sir BenfroPenfro]]
| [[Sant ap Ceredig|Sandde]]
| [[Non]]
|
| 512502
| 601589
| [[1 Mawrth]]
|-
Llinell 919 ⟶ 910:
| [[Cadfan (sant)|Cadfan]]
| [[Delwedd:Cadfan.JPG|center|128px]]
| [[CymruLlydaw]]
|
|
Llinell 972 ⟶ 963:
|-
|style='text-align:right'| 25
| [[Cadog|Cadoc]]
| [[Delwedd:Saint Cado.JPG|center|128px]]
| [[Sir Forgannwg]]
Llinell 1,194 ⟶ 1,185:
| ''[[:d:Q390440|Iago Sant]]''
|
| [[CymruLlydaw]]
▲| [[BrychanFracan]]
|
| [[Gwen Teirbron]]
|
Llinell 1,225 ⟶ 1,216:
|-
|style='text-align:right'| 48
| [[Tewdrig]]Fedigaid
| [[Delwedd:Llandaf, yr eglwys gadeiriol Llandaf Cathedral De Cymru South Wales 157.JPG|center|128px]]
| [[Teyrnas Glywysing]]<br/>[[Cymru]]
|
|
| [[Marchell]][[Meurig ap Tewdrig]]
|
|
Llinell 1,238 ⟶ 1,229:
| [[Tysilio]]
| [[Delwedd:Buste reliquaire de saint Suliac, Sizun, France.jpg|center|128px]]
| [[Teyrnas Powys]]
| [[Brochwel Ysgithrog]]
|
Llinell 1,260 ⟶ 1,251:
| [[Brynach Wyddel|Brynach]]
| [[Delwedd:Saint Non's Chapel - Fenster 4 St.Brynach.jpg|center|128px]]
▲| [[CybiIwerddon]]
|
|
| priododd Cymorth;[[Mynfer]], [[Mabyn]],[[Mwynen]], [[Endelyn]]
|
▲| 550
▲| [[Mynfer ach Brynach]]
| 625
| 600
| [[7 Ebrill]]
|-
Llinell 1,304 ⟶ 1,295:
| ''[[:d:Q4161903|Dingad o Landingad]]''
|
| [[Teyrnas Powys]]Aberhonddu
| [[Brychan Brycheiniog]]
|
|
Llinell 1,381 ⟶ 1,372:
| [[Cynon]]
|
▲|
| [[Teyrnas Brycheiniog]]
▲|
| [[Brychan]]
|
|
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Rhestr_o_seintiau_Cymru"