Ysgol Gymraeg Pwll Coch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →‎Y dyfodol: clean up, replaced: 21ain Ganrif → 21g (2) using AWB
B →‎Cyffredinol: Update and factual changes.
Llinell 5:
| maint_delwedd = 120px
| pennawd =
| arwyddair = TeuluAnelu mawrat ŷm ni i gydRagoriaeth
| arwyddair_cym =
| sefydlwyd = 1996
Llinell 13:
| crefydd =
| llywyd =
| pennaeth = MrsMr MeinirChristopher HowellsNewcombe
| dirprwy_bennaeth =
| dirprwy_bennaeth2 =
Llinell 19:
| sylfaenydd =
| arbenigedd =
| lleoliad = Rhodfa Lawrenny Avenue, [[Lecwydd, Caerdydd|Lecwydd]], [[Treganna]], [[Caerdydd]]
| gwlad = [[Cymru]]
| codpost = CF11 8BR
| aall = [[Cyngor Caerdydd]]
| staff =
| disgyblion = 514520 (ym Medi 20122018, gan gynnwys 5964 o ddisgyblion rhan-amser yn y dosbarth meithrin)
| rhyw = Cyd-addysgol
| oed_isaf = 3
| oed_uchaf = 11
| llysoedd = Cadair Idris, Epynt, Preseli a'r Wyddfa
| lliwiau = Coch a dullwyd
| cyhoeddiad =
| cyhoeddiadau =
| gwefan = http://www.ysgolpwllcoch.co.uk
}}
[[Ysgol gynradd]] [[Cymraeg|Gymraeg]] llwyddiannus yn ardal [[Lecwydd, Caerdydd|Lecwydd]] yng nghymuned [[Treganna]], [[Caerdydd]] yw '''Ysgol Gymraeg Pwll Coch'''.
 
Mae Pwll Coch yn ysgol gynhwysol ac uchelgeisiol sydd yn anelu at ragoriaeth.
 
==Cyffredinol==
Y Pennaeth presennol ydy Christopher Newcombe ac ymunodd a'r ysgol ar 1 Medi 2016.
Daw enw'r ysgol o'r Pwll Coch, sef pwll yn [[afon Elái]]. Rhoddodd y pwll ei enw i bentref bychan o'r un enw a safai nid nepell o leoliad presennol tafarn Tŷ Pwll Coch. Mynn traddodiad fod y pwll wedi llenwi â gwaed yn dilyn [[Brwydr Sain Ffagan]] yn 1648.<ref>'Schedule of place names: N - R', ''Cardiff Records'': volume 5 (1905), tt. 394-413. URL: http://www.british-history.ac.uk/report.aspx?compid=48205.</ref> Yn sgil newidiadau diweddar nid yw'r ardal hon yn rhan o dalgylch yr ysgol.
 
Mae’r ysgol yn darparu addysg i ddisgyblion o ardal eang ac amrywiol sy’n cynnwys Grangetown, Glan yr Afon a rhannau o Dreganna, Trebiwt, Pontcanna a Pharc Fictoria. Cymraeg yw prif gyfrwng bywyd a gwaith yr ysgol.
Mae dalgylch presennol yr ysgol (o 2013 ymlaen) yn cynnwys ardaloedd Lecwydd, [[Pontcanna]], [[Glan'rafon|Glanyrafon]], [[Grangetown]] a [[Tre-Biwt|Thre-Biwt]]. Fe aiff y disgyblion ymlaen i [[Ysgol Gyfun Gymraeg Glantaf]] ym mlwyddyn 7 yn y system addysg. Hyd at 2013, âi'r disgyblion i [[Ysgol Gyfun Gymraeg Plasmawr]].
 
Mae 520 disgybl rhwng 3 ac 11 oed ar y gofrestr, yn cynnwys 64 oed meithrin rhan-amser  Mae’r disgyblion wedi eu rhannu i 18 dosbarth un oed.
Yn 2011, deuai tua 20% o'r disgyblion o gartrefi Cymraeg gydag o leiaf un o’r rhieni yn siarad Cymraeg a thua 80% o’r disgyblion o gartrefi di-Gymraeg. Deuai tua 19% o gefndir ethnig.<ref name="Estyn2011" /> Roedd hynny yn gynnydd sylweddol ar y 4.3% a gofnodwyd yn 2003.<ref>[http://www.cardiff.gov.uk/objview.asp?Object_ID=14823 Equality Impact Assessment: Lansdowne proposal options 1 and 2], Cyngor Caerdydd, Awst 2009.</ref>
 
Mae'r disgyblion yn trosglwyddo i [[Ysgol Gyfun Gymraeg Glantaf]] ac [[Ysgol Gyfun Gymraeg Plasmawr]] ar gyfer addysg uwchradd.
Nododd adroddiad [[Estyn]] ar yr ysgol yn 2011 bod ei pherfformiad presennol a'i rhagolygon gwella yn 'dda'.<ref name="Estyn2011" />
 
Yn 20112018, deuai tua 20% o'r disgyblion o gartrefi Cymraeg gydag o leiaf un o’r rhieni yn siarad Cymraeg a thua 80% o’r disgyblion o gartrefi di-Gymraeg. Deuai tua 1923% o gefndir ethnig.<ref name="Estyn2011Estyn20112" /> Roedd hynny yn gynnydd sylweddol ar y 4.3% a gofnodwyd yn 2003.<ref>[http://www.cardiffestyn.gov.uk/objviewdownload/publication/202893.asp?Object_ID=148236/adroddiad-arolygiad-ysgol-gymraeg-pwll-coch-cym-2011/ EqualityAdroddiad Impactar Assessment:Ysgol LansdowneGynradd proposalGymraeg optionsPwll 1 and 2]Coch, Cyngor10-12 CaerdyddMai 2011,] Awst 2009[[Estyn]].</ref>
==Hanes==
Sefydlwyd yr ysgol ym 1996. Am dair blynedd gyntaf ei bodolaeth, lleolid yr ysgol mewn adeilad ar safle [[Ysgol Uwchradd Fitzalan]]. Ym Medi 1999 symudodd i adeilad pwrpasol newydd (addas ar gyfer ysgol un ffrwd, sef 30 o blant ym mhob blwyddyn) ar dir gyferbyn â Fitzalan. Ym Medi 2000 cynyddodd nifer y disgyblion yn sylweddol wrth i’r ysgol dyfu’n ysgol ddwy ffrwd a bu'n rhaid codi cabanau dros dro ar dir yr ysgol.<ref name="Estyn2005">[http://www.estyn.gov.uk/download/publication/150859.8/inspection-reportysgol-gymraeg-pwll-cochcym2005/ Arolygiad dan Adran 10 Deddf Arolygiadau Ysgolion 1996: Ysgol Gymraeg Pwll Coch, 23-26 Mai 2005, [[Estyn]]].</ref> Yn 2006, cwblhawyd estyniad ar gyfer yr adran iau a chyrhaeddodd yr ysgol ei llawn dwf yn ddwy ffrwd yn 2008.<ref name="Estyn2011">[http://www.estyn.gov.uk/download/publication/202893.6/adroddiad-arolygiad-ysgol-gymraeg-pwll-coch-cym-2011/ Adroddiad ar Ysgol Gynradd Gymraeg Pwll Coch, 10-12 Mai 2011, [[Estyn]]].</ref>
 
Daw enw'r ysgol o'r Pwll Coch, sef pwll yn [[afon Elái]]. Rhoddodd y pwll ei enw i bentref bychan o'r un enw a safai nid nepell o leoliad presennol tafarn Tŷ Pwll Coch. Mynn traddodiad fod y pwll wedi llenwi â gwaed yn dilyn [[Brwydr Sain Ffagan]] yn 1648.<ref>'Schedule of place names: N - R', ''Cardiff Records'': volume 5 (1905), tt. 394-413. URL: http://www.british-history.ac.uk/report.aspx?compid=48205.</ref> Yn sgil newidiadau diweddar nidNid yw'r ardal hon yn rhan o dalgylchddalgylch yr ysgol bellach.
Erbyn 2011, bu'n rhaid i'r ysgol dderbyn tair ffwrdd i'r dosbarth derbyn, a bu'n rhaid gosod cabanau pellach ar dir yr ysgol. Bydd y drefn hon yn para tan haf 2014, pan fydd tair blwyddyn yn dair ffrwd. Ond trefniant dros-dro ydyw ac mae'r rheolau'n mynnu na all trefniant o'r fath bara mwy na thair blynedd.
 
Nododd adroddiad arolygiad [[Estyn]] ar yr ysgol yn 2018 "Mae staff yn creu ethos hapus, gofalgar a chynhwysol yn yr ysgol, lle mae pawb yn cael eu parchu a’u gwerthfawrogi...Mae ansawdd yr addysgu ar draws yr ysgol yn dda... mae rhan fwyaf y disgyblion yn gwneud cynnydd cadarn, yn cyflawni’n dda ac yn defnyddio eu medrau i safon uchel erbyn diwedd cyfnod allweddol 2...Mae arweinwyr yn hynod effeithiol...Mae safonau ymddygiad yn gyson uchel".
==Y dyfodol==
Yn Hydref 2010 cyhoeddodd [[Cyngor Caerdydd]] nifer o gynlluniau gan gynnwys bwriad i ehangu Pwll Coch yn ysgol dair ffrwd.<ref>[http://www.cardiff.gov.uk/objview.asp?object_id=18223 SCHOOL ORGANISATION PROPOSALS: 21ST CENTURY SCHOOLS STRATEGIC OUTLINE PROGRAMME, 22 October 2010].</ref> Ni weithredwyd y cynllun hwnnw, er y mynnwyd bod Pwll Coch yn derbyn tair ffrwd y flwyddyn am gyfnod penodedig o dair blynedd (y cyfnod hwyaf ar gyfer cynllun o'r fath). Yn Ionawr 2011 cyhoeddwyd y ddogfen 'Ysgolion yr 21g: Ymgynghoriad ar ddarpariaeth gynradd cyfrwng Cymraeg o amgylch ardal Treganna', ond nid oedd ynddi unrhyw gyfeiriad at ehangu Pwll Coch.<ref>[http://www.caerdydd.gov.uk/ObjView.asp?Object_ID=18890&language=cym Ysgolion yr 21ain Ganrif: Ymgynghoriad ar ddarpariaeth gynradd cyfrwng Cymraeg o amgylch ardal Treganna], Ionawr 2011.</ref>
 
Dywedodd Dirprwy Arweinydd Cyngor Caerdydd a'r Aelod Cabinet dros Addysg, Cyflogaeth a Sgiliau, a'r Cynghorydd Sarah Merry: "Llongyfarchiadau i Mr Newcombe, yr holl staff, disgyblion, llywodraethwyr a phawb sydd yn ymwneud ag Ysgol Pwll Coch yn llwyddo i ennill cystal canlyniadau da yn arolygon Estyn. Gwn fod pawb yn yr ysgol wedi rhoi cymaint o waith caled er mwyn sicrhau'r llwyddiant hwn, ac rwy hefyd yn gwybod am yr ymrwymiad a'r penderfyniad sydd ganddynt i weithio tuag at ragoriaeth yn y dyfodol. Edrychaf ymlaen at gael ychwanegu fy llongyfarchion yn bersonol pan fyddaf yn ymweld nesaf ag Ysgol Pwll Coch."
Ar 23 Tachwedd 2011, cyflwynodd y Cyngor ei gais cyfalaf Band A i [[Llywodraeth Cymru|Lywodraeth Cymru]] dan gynllun 'Ysgolion yr 21g'. Un elfen o'r cais oedd cynlluniau ar gyfer a 'New Grangetown Welsh-medium Primary School (formerly listed as Pwll Coch 1FE extension)'.<ref>[http://www.cardiff.gov.uk/Objview.asp?Object_ID=21361 Programme of Projects].</ref> Yn Rhagfyr 2011 rhoddodd y Llywodraeth sêl ei bendith mewn egwyddor ar y cais, yn ddibynnol ar achos busnes boddhaol.
 
==Hanes==
Yn Ionawr 2013 cyflwynodd y Cyngor gynlluniau i wneud Pwll Coch yn ysgol dair ffrwd yn barhaol, gan fwrw amheuaeth ar y cynlluniau ar gyfer ysgol newydd yn Grangetown.<ref>[http://www.cardiff.gov.uk/objview.asp?object_id=24849 CABINET MEETING, 24 JANUARY 2013]: SCHOOL ORGANISATION PLANNING PROVIDING ADDITIONAL WELSH-MEDIUM PRIMARY PROVISION IN THE CANTON, GRANGETOWN AND RIVERSIDE AREAS REPORT OF CHIEF OPERATING OFFICER.</ref> Pe digwyddai hynny, byddai angen rhagor o adeiladau dros-dro gan nad oes amserlen ar gyfer adeiladau parhaol. Mae'r neuadd bresennol yn addas ar gyfer dwy ffrwd. Bydd yngynghoriad ar y cynllun hwn yn cau ar 19 Ebrill 2013.<ref>[http://www.cardiff.gov.uk/content.asp?nav=2869,3047,5087&parent_directory_id=2865&id=14139&language=CYM&pagetype=&keyword= Ymgynghoriad ar sefydlu darpariaeth gynradd cyfrwng Cymraeg ychwanegol yn wardiau Treganna, Grangetown a Glan-yr-afon yng Nghaerdydd].</ref>
Sefydlwyd yr ysgol ym 1996 dan arweiniad y brifathrawes Miss Anna Roberts. Am dair blynedd gyntaf ei bodolaeth, lleolid yr ysgol mewn adeilad ar safle [[Ysgol Uwchradd Fitzalan]]. Ym Medi 1999, symudodd i adeilad pwrpasol newydd (addassbon ar gyferdir ysgolgyferbyn unâ ffrwd,Fitzalan sefar 30Lawrenny oAvenue. blantYn ymsgil mhobllwyddiant blwyddyn)yr arysgol, dir gyferbyn â Fitzalan. Ymym Medi 2000 cynyddodd nifer y disgyblion yn sylweddol wrth i’r ysgol dyfu’n ysgol ddwy ffrwd a bu'n rhaid codi cabanau dros dro ar dir yr ysgol.<ref name="Estyn2005">[http://www.estyn.gov.uk/download/publication/150859.8/inspection-reportysgol-gymraeg-pwll-cochcym2005/ Arolygiad dan Adran 10 Deddf Arolygiadau Ysgolion 1996: Ysgol Gymraeg Pwll Coch, 23-26 Mai 2005, [[Estyn]]].</ref> Yn 2006, cwblhawyd estyniad sylweddol newydd sbon ar gyfer yr adran iau a chyrhaeddodd yr ysgol ei llawn dwf yn ddwy ffrwd yn 2008.<ref name="Estyn2011">[http://www.estyn.gov.uk/download/publication/202893.6/adroddiad-arolygiad-ysgol-gymraeg-pwll-coch-cym-2011/ Adroddiad ar Ysgol Gynradd Gymraeg Pwll Coch, 10-12 Mai 2011, [[Estyn]]].</ref>
 
Erbyn 2011, roedd yr ysgol yn derbyn tair ffwrdd i'r dosbarth derbyn. Gwnaeth y drefn hon bara tan haf 2014, pan fydd tair blwyddyn yn dair ffrwd. Mae Ysgol Gymraeg Pwll Coch yn falch i fod yr ysgol Gymraeg gyntaf i dderbyn adeilad newydd pwrpasol yn y brifddinas.
Yn eu hymateb i'r ymgynghoriad ynghylch [[Ysgol Gymraeg Treganna]] yn 2011, nododd y tri chyngorydd o'r [[Y Blaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]] sydd yn cynrychioli Treganna y byddent yn croesawu gweld ehangu 'Ysgol Pwll Coch (in permanent buildings) from two to three form entry to meet demand for Welsh-medium education in Canton and the surrounding areas'.<ref>[http://www.cardiff.gov.uk/objview.asp?object_id=19575 SCHOOL ORGANISATION PLANNING: PROVISION OF WELSH MEDIUM AND ENGLISH MEDIUM COMMUNITY PRIMARY SCHOOLS IN AND AROUND CANTON: REPORT OF CORPORATE DIRECTOR (PEOPLE)], 7 Ebrill 2011.</ref>
 
Mrs Meinir Howells oedd Pennaeth yr ysgol o fis Ebrill 2009 tan Gorffennaf 2016.
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
 
== Dolenni allanol ==
* [http://ysgolpwllcoch.cardiff.schco.uk/ Gwefan Ysgol Gymraeg Pwll Coch]
* [https://www.estyn.llyw.cymru/sites/default/files/documents/Ysgol%20Gymraeg%20Pwll%20Coch.pdf Adroddiad Arolygiad Estyn Chwefror 2018 - Ysgol Gymraeg Pwll Coch]
* [https://www.newyddioncaerdydd.co.uk/releases/w/18677.html Newyddion Caerdydd - Estyn yn cydnabod Ysgol Pwll Coch fel ysgol dda ym mhob agwedd.]
 
{{DEFAULTSORT:Pwll Coch}}