OMewn ganlyniadieithoedd isy'rn galludangos icyflyrau ddynodi cyflwr gramadegol drwyyn [[morffoleg (iaith)|forffolegforffolegol]] yr enw, nid yw'r rheolau cystrawen yn gyfyng ac felly gellir newid o gwmpas trefn y frawddeg (ar gyfer pwylais fel arfer) heb newid yr ystyr ond fod y gogwyddiadau yn y cyflwr cywir. Enghraifft o hyn yw'r ddwy frawddeg AlmaenigAlmaeneg ganlynol:▼
Mae yna ddwy brif ffordd o ddynodi cyflwr gramadegol: [[cystrawen]] a [[geiryn|geriynnau]] neu batrymau gogwyddiad. Roedd gan nifer o ieithoedd hynafol batrymau gogwyddiad cymhleth i ddynodi cyflwr ond mae nifer ohonynt (yn enwedig yr ieithoedd Gorllewin Ewropeaidd, gan gynnwys y Gymraeg) wedi symleiddio'n fawr ac yn dibynnu ar gystrawen i ddynodi cyflwr pellach.
===Cystrawen a geirynnau===
Rhai o'r ieithoedd sydd yn dibynnu ar drefn geiriau i ddynodi cyflwr.
'''Ieithoedd Germaneg:'''
::*[[Saesneg]]
::*[[Iseldireg]]
::*[[Swedeg]]
::*[[Norwyeg]]
::*[[Daneg]]
'''Ieithoedd Romáwns:'''
::*[[Ffrangeg]]
::*[[Sbaeneg]]
::*[[Eidaleg]]
::*[[Portiwgaleg]]
'''Ieithoedd Tsieinëeg:'''
::*[[Tsieinëeg]]
'''Ieithoedd Brythoneg:'''
::*[[Cymraeg]]
::*[[Cernyweg]]
::*[[Llydaweg]]
'''Ieithoedd Semitaidd:'''
::*[[Hebraeg]]
===Gogwyddiad===
{{prif|Gogwyddiad gramadegol}}
Rhai o'r ieithoedd sydd yn dynodi cyflwr drwy ogwyddiad yw:
'''Ieithoedd hynafol:'''
::*[[Lladin]]
::*[[Groeg (iaith)|Groeg]]
::*[[Hen Norseg]]
'''Ieithoedd Germaneg'''
::*[[Almaeneg]]
::*[[Islandeg]]
'''Ieithoedd Slafeg:'''
::*[[Tsieceg]]
::*[[Slofaceg]]
::*[[Rwsieg]]
'''Ieithoedd Romáwns:'''
::*[[Romaneg]]
'''Ieithoedd Ffino-Wgrig'''
::*[[Ffinneg]]
'''Ieithoedd Asiaidd:'''
::*[[Japaneg]]
'''Ieithoedd Semitaidd:'''
::*[[Arabeg]]
Noder bod gwahanol niferoedd o gyflyrau gan yr ieithoedd uchod; ond 4 cyflwr sydd yn [[Islandeg]] ac mae 14 cyflwr gan [[Ffinneg]].
▲O ganlyniad i'r gallu i ddynodi cyflwr gramadegol drwy [[morffoleg (iaith)|forffoleg]] yr enw, nid yw'r rheolau cystrawen yn gyfyng ac felly gellir newid o gwmpas trefn y frawddeg (ar gyfer pwylais fel arfer) heb newid yr ystyr ond fod y gogwyddiadau yn y cyflwr cywir. Enghraifft o hyn yw'r ddwy frawddeg Almaenig ganlynol:
