Bangkok: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

|Gwladwraeth Sofran= [[Gwlad ThaiTai]]

|Gwlad= [[Gwlad ThaiTai]]

|Lleoliad= o fewn [[Gwlad ThaiTai]]

|Cylchfa Amser= Gwlad ThaiTai (UTC+7)

'''Bangkok''', a elwir yn '''Krung Thep Mahanakhon ''' yn yr iaith [[Thai]] (กรุงเทพฯ), ydy prifddinas [[Gwlad ThaiTai]] a dinas fwyaf y wlad. Lleolir Bangkok ar 13°45′Gogledd 100°31′Dwyrain. Sefydlwyd y ddinas ar lan ddwyreiniol [[afon Chao Phraya]], ger [[Gwlff Gwlad ThaiTai]]. Arferai fod yn fan masnachu bychan ger [[aber]] yr [[Afon Chao Phraya]] yn ystod cyfnod y [[Teyrnas Ayutthaya|Deyrnas Ayutthaya]]. Daeth y ddinas yn flaenllaw yn [[Siam]] (yr hen enw am Wlad Thai) a chafodd statws prifddinas ym [[1768]] pan losgwyd [[Ayutthaya]]. Fodd bynnag, ni ddechreuodd y [[Teyrnas Rattanakosin|Deyrnas Rattanakosin]] presennol tan [[1782]] pan symudwyd y brifddinas i ochr arall yr afon gan [[Rama I]] ar ôl marwolaeth y [[Brenin Taksin]]. Bellach rhoddir yr enw ffurfiol "Phra Nakhon" ar y brifddinas Rattanakosin, gan gade ffiniau hynafol yr ardal fetropolitanaidd ac mae'r enw Bangkok yn cynnwys yr ardaloedd ddinesig a adeiladwyd yn y [[18g]]. Mae gan y ddinas weinyddiaeth gyhoeddus a llywodraethwr.

Bangkok yw'r 22ain ddinas fwyaf yn y byd o ran poblogaeth, gyda 8,160,522 o drigolion yno yn ôl cyfrifiad swyddogol Gorffennaf [[2007]]. Fodd bynnag, o ganlyniad i fudwyr answyddogol sy'n dod i'r ddinas o Ogledd-ddwyrain Gwlad ThaiTai a gwledydd Asiaidd eraill, amcangyfrifir fod poblogaeth Bangkok Fwyaf yn agosach i 15 miliwn. Golyga hyn fod gan y wlad gymysgedd o genhedloedd yn trigo yno, yn hytrach na phoblogaeth homogenus Gwlad ThaiTai, sydd wedi ychwanegu at naws gosmopolitanaidd y ddinas. Mae'r ddinas yn rhan o'r triongl hynod ddiwydiannol o ganol a dwyrain Gwlad ThaiTai, sy'n ymestyn o Nakhon Ratchasima heibio i Bangkok i'r ardal ddiwydiannol ddwyreiniol.

Krung Thep yw enw iaith y ddinas ers dwy ganrif a mwy. Nid hi oedd prifddinas wreiddiol Gwlad ThaiTai; yn wir, tan y [[18g]], fe'i lleolid ar lan gorllewinol yr afon yn [[Thonburi]] ac yn nifer o leoedd eraill yn y Deyrnas cyn hynny. Erbyn hyn, mae'r ddwy ddinas wedi tyfu'n un a chyfeirir atynt fel Krung Thep.

Pan gwympodd y Deyrnas Ayutthaya i'r [[Teyrnas Byrmanaidd]] ym [[1767]], sefydlodd y Brenin Taksin newydd ei brifddinas newydd yn yr hen ardal a adwaenid fel Bangkok, a galwyd yr ardal yn Thonburi. Pan ddaeth teyrnasiad Taksin i ben ym [[1782]], ail-grëodd y Brenin Buddha Yodfa Chulaloke y brifddinas ar lannau dwyreiniol yr afon gan roi enw seremonïol ar y ddinas, enw a fyrhawyd i'w enw presennol sef Krung Thep Maha Nakhon. Fodd bynnag, etifeddodd y ddinas newydd yr enw Bangkok hefyd, enw a barhaodd i gael ei ddefnyddio gan estroniaid er mwyn cyfeirio at y ddinas yn ei chyfanrwydd. Daeth Bangkok yn yr enw Saesneg swyddogol, er yng Ngwlad ThaiTai, mae'r enw'n cyfeirio at yr hen ardal ar lannau gorllewinol yr afon. Ers hynny, mae'r ddinas wedi'i moderneiddio'n llwyr ac wedi newid llawer, gan gynnwys cyflwyno trafnidiaeth a seilwaith cyfleusdod yn ystod teyrnasiad y Brenin Mongkut a'r Brenin Chulalongkorn, ac yn fuan iawn datblygodd y ddinas yn ganolbwynt economaidd i Wlad Thai.

Mae Bangkok wedi tyfu'n gyflym, yn economaidd ac yn ddiwylliannol ac mae bellach yn un o ganolfannau pwysicaf De-ddwyrain [[Asia]]. Mae Sefydliad Meterologaidd y Byd wedi galw Bangkok yn ddinas fawr boethaf y blaned. Ar ben hyn, Bangkok yw un o atyniadau twristaidd mwyaf poblogaidd y byd a'r ddinas gyfoethocaf a mwyaf poblog yng Ngwlad ThaiTai. Daw yn yr ail safle ar hugain o ran dinasoedd mwyaf poblog y byd.

* {{eicon en}} [http://web.archive.org/20051210173510/www.tourismthailand.org/destinationguide/list.aspx?provinceid=1 Awdurdod Twristiaeth Gwlad ThaiTai - Gwybodaeth am Bangkok]

[[Categori:Dinasoedd Gwlad ThaiTai]]