Plinius yr Hynaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
JAnDbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn newid: nl:Plinius de Oudere |
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: th:พลินิผู้อาวุโส; cosmetic changes |
||
Llinell 1:
[[
Roedd '''Gaius Plinius Secundus''', ([[23]] OC. - [[24 Awst]], [[79]] OC.), mwy adnabyddus fel '''Plinius yr Hynaf''' yn awdur a milwr Rhufeinig. Mae'n fwyaf adnabydus am ei waith ''Naturalis Historia''.
Llinell 8:
[[Nero]] roedd yn byw yn Rhufain, gan weithio ar ei lyfr ''Hanes y Rhyfeloedd Germanaidd''. Defnyddiwyd hwn fel ffynhonnell gan [[Tacitus]] yn ei ''Annales'' ac yn ôl pob tebyg roedd yn un o brif ffynhonellau ''Germania'' Tacitus. Ysgrifennodd hefyd ar ramadeg a rhethreg, gan gyhoeddi ''Studiosus'' ac yna ''Dubii sermonis'' yn [[67]].
Pan ddaeth ei gyfaill [[Vespasian]] yn ymeradwr, bu'n gwasanaethu fel [[procurator]] yn nhalaith [[Gallia Narbonensis]] yn [[70]] ac yn [[Hispania Tarraconensis]] yn [[73]], Ymwelodd a thalaith [[Gallia Belgica]] yn [[74]]. Ysgrifennodd hanes ei gyfnod ei hun mewn 31 llyfr, gyda'r bwriad y byddai'n cael ei gyhoeddi ar ôl ei farwolaeth. Cafodd hwn ei ddefnyddio gan Tacitus, [[Suetonius]] a [[Plutarch]]. Ei waith mwyaf oedd y
Apwyntiodd Vespasian ef yn ''[[praefect]]'' y llynges Rufeinig yn [[Misenum]]. Ar [[24 Awst]]. [[79]], roedd ym Misenum pan ffrwydrodd llosgfynydd [[Vesuvius]]; y ffwydrad enwog a ddinistriodd drefi [[Pompeii]] a [[Herculaneum]]. Croesodd Plinius y bae i [[Stabiae]] (ger tref [[Castellammare di Stabia]] heddiw), i astudio'r ffrwydrad yn nes at y mynydd. Bu farw yno; yn ôl ei nai [[Plinius yr Ieuengaf]] a ysgrifennodd hanes ei farwolaeth disgynnodd yn farw yn sydyn, efallai oherwydd nwyon gwnwynig o'r llosgfynydd. Er hynny, ni effeithiwyd ar y cyfeillion oedd gydag ef, ac efallai iddo farw o drawiad y galon neu achos naturiol arall.
O'i lyfrau, dim ond y ''Naturalis historia'' sydd wedi goroesi.
{{Cyswllt erthygl ddethol|ka}}▼
[[Categori:Genedigaethau 23]]
[[
[[Categori:Llenyddiaeth Ladin Glasurol]]
[[Categori:Yr Ymerodraeth Rufeinig]]
▲{{Cyswllt erthygl ddethol|ka}}
[[ar:بلينيوس الأكبر]]
Llinell 63 ⟶ 61:
[[sq:Gai Plin Sekundi]]
[[sv:Plinius den äldre]]
[[th:พลินิผู้อาวุโส]]
[[tr:Gaius Plinius Secundus]]
[[uk:Пліній Старший]]
| |||