Antigonos I Monophthalmos: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

[[ImageDelwedd:Antigone le Borgne (pièce).jpg|thumb|Darn arian gyda delw Antigonus I]]

Cadfridog [[Macedon|Macedonaidd]]aidd dan [[Alecsander Fawr]] ac ddiweddarach sylfaenydd brenhinllin yr Antigoniaid oedd '''Antigonos I Monophthalmos''' ([[Hen Roeg]]: {{Hen Roeg|Ἀντίγονος ὁ Μονόφθαλμος neu Μονοφθαλμός}}, "Antigonos yr Unllygeidiog") ([[382 CC]] - [[301 CC]]). Roedd yn fab i [[Philip (mab Machatas)|Philip]] o [[Elimiotis|Elimeia]]. Apwyntiwyd ef yn rhaglaw [[Phrygia]] Fwyaf yn [[333 CC]], ac wedi marwolaeth Alecsander yn [[323 CC]], derbyniodd [[Pamphylia]] a [[Lycia]] gan [[Perdiccas]], oedd yng ngofal yr ymerodraeth. Daeth Perdiccas yn elyn iddo pan wrthododd gynorthwyo [[Eumenes]] i feddiannu'r rhannau o'r ymerodraeth oedd wedi eu rhoi iddo ef, a bu raid i Antigonos a'i fab [[Demetrius I Poliorcetes|Demetrius]] ffoi i [[Gwlad Groeg|Wlad Groeg]], lle'r enilodd ffafr Antipater, rheolwr Macedonia.