Castell Cwm Aron: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Gwarchaeon
Llinell 1:
Castell yng [[cantref|nghantref]] [[Maelienydd]], [[rhwng Gwy a Hafren]] ([[Sir Faesyfed]] heddiw) yw '''Castell Cymaron'''. Fe'i hadeiladwyd gan [[Ranulph de Mortimer]] (m. 1104), un o arglwyddi Anglo-Normanaidd [[Yy Mers]] a bu'n fan brwydro enbyd rhwng teulu'r Mortimer a'r Tywysog [[Llywelyn ap Iorwerth]] (Llywelyn Fawr) ac arglwyddi Cymreig eraill am dros sawl canrif.
 
Ceir olion offer [[gwarchae]] ger y castell, sy'n dystiolaeth i sawl gwarchae gan Fyddin Cymru yn eu hymgais i ailfeddiannu'r castell a'r tiroedd cyfagos.
 
Anrhegwyd Ranulph de Mortimer o [[Normandi]] gyda llawer o diroedd yn [[Swydd Henffordd|Henffordd]] a'r [[Sir Amwythig|Amwythig]] gan [[Wiliam I, brenin Lloegr]] (glasenw: "Gwilym y Gorchfygwr"), rywbryd cyn 1086.<ref>[http://www.castles99.ukprint.com/Essays/wigmore.html castles99.ukprint.com; ''Wigmore Castle'']</ref><ref>[http://yba.llgc.org.uk/en/s-MORT-WIG-1075.html Ranulph de Mortimer ar y Bywgraffiadur Arlein; gwefan Llyfrgell Genedlaethol Cymru.'' ]</ref>
Llinell 10 ⟶ 12:
[[Llanbister]] a [[Llangynllo, Powys]].<ref>http://www.castles99.ukprint.com/Essays/cymaron.html, http://www.gatehouse-gazetteer.info/Welshsites/845.html</ref> Llwyddodd teuluoedd y gwŷr hyn ddal eu gafael yn y tiroedd am tua can mlynedd pan gododd y Cymry lleol yn eu herbyn yn 1148.<ref name = "Remfry, 1998"/>
 
== Gwarchaeon ==
Ym Mai 1215 ymosododd Llywelyn ap Iorwerth ar dref [[Amwythig]] gan ei gipio heb lawer o drafferth; oddi yno aeth yn ei flaen i [[Trefaldwyn]] ac yna i ''Kamhawn'' (Cymaron).<ref>''The Sieges of Castell Cymaron'', adroddiad gan Gildas Research ar gyfer [[Llywodraeth Cymru]], dyddiedig Tachwedd 2013; awdur - Scott Lloyd. Adalwyd 29 Gorffennaf 2018.</ref>
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
[[Categori:Cestyll Powys]]
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith y 12fed ganrif]]