Castell Cwm Aron: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Adlodd |
Coflein a map |
||
Llinell 1:
{{Location map | Cymru
Castell yng [[cantref|nghantref]] [[Maelienydd]], [[rhwng Gwy a Hafren]] ([[Sir Faesyfed]] heddiw) yw '''Castell Cymaron'''. Fe'i hadeiladwyd gan [[Ranulph de Mortimer]] (m. 1104), un o arglwyddi Anglo-Normanaidd [[y Mers]] a bu'n fan brwydro enbyd rhwng teulu'r Mortimer a'r Tywysog [[Llywelyn ap Iorwerth]] (Llywelyn Fawr) ac arglwyddi Cymreig eraill am dros sawl canrif.▼
| mark = Green pog.svg <!--green dot-->
| alt = Castell Cymaron
| caption = Castell Cymaron yng Nghymuned [[Llanddewi Ystradenni]] heddiw.
| label = Castell Cymaron
| position = left
| lat_deg = 52.32436
| lon_deg = -3.24456
}}
▲[[Castell mwnt a beili]] yng [[cantref|nghantref]] [[Maelienydd]], [[rhwng Gwy a Hafren]] ([[Sir Faesyfed]] heddiw) yw '''Castell Cymaron'''. Fe'i hadeiladwyd gan [[Ranulph de Mortimer]] (m. 1104), un o arglwyddi Anglo-Normanaidd [[y Mers]] a bu'n fan brwydro enbyd rhwng teulu'r Mortimer a'r Tywysog [[Llywelyn ap Iorwerth]] (Llywelyn Fawr) ac arglwyddi Cymreig eraill am dros sawl canrif. Fe'i codwyd o bren ac mae ffermdy modern wedi'i godi dros ran helaeth ohono bellach. Dirywiodd yr adeilad yn y [[13g]] a chanolbwyntiodd yr Anglo-Normaniaid ar [[Castell Tinboeth]] yn ei le.<ref>[http://map.coflein.gov.uk/index.php?action=do_details&cache_name=&numlink=306162#tabs-4 Gwefan coflein.gov.uk;] adalwyd 29 Gorffennaf 2018.</ref>
Ceir olion offer [[gwarchae]] ger y castell, sy'n dystiolaeth i sawl gwarchae gan Fyddin Cymru gymryd lle, yn eu hymgais i ailfeddiannu'r castell a'r tiroedd cyfagos.
Anrhegwyd Ranulph de Mortimer (a elwir yn 'Roger Mortimer', yn ddiweddarach) o [[Normandi]] gyda llawer o diroedd yn [[Swydd Henffordd|Henffordd]] a'r [[Sir Amwythig|Amwythig]] gan [[Wiliam I, brenin Lloegr]] (glasenw: "Gwilym y Gorchfygwr"), rywbryd cyn 1086.<ref>[http://www.castles99.ukprint.com/Essays/wigmore.html castles99.ukprint.com; ''Wigmore Castle'']</ref><ref>[http://yba.llgc.org.uk/en/s-MORT-WIG-1075.html Ranulph de Mortimer ar y Bywgraffiadur Arlein; gwefan Llyfrgell Genedlaethol Cymru.'' ]</ref>
| |||