Homili: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[File:Origen3.jpg|thumb|Origen3 Origen o Alecsandria, c.184 - c.253, y cyntaf i wahaniaethu rhwng 'logos' a 'homilia']]
Sylwebaeth sy'n dilyn darlleniad o'r ysgrythur yw '''homili'''.<ref name="homily definition">[http://www83.homepage.villanova.edu/richard.jacobs/homilies/homily-sermon.htm Homilies for Sundays and Holidays]</ref> Mewn eglwysi [[Yr Eglwys Gatholig|Catholig]], Anglicanaidd, [[Yr Eglwys Lutheraidd|Lutheraidd]], ac [[Eglwys Uniongred Ddwyreiniol|Uniongred Dwyreiniol]], mae homili fel arfer yn cael ei rhoi yn ystod yr [[Offeren]] (Litwrgi Dwyfol neu Qurbana Sanctaidd i Eglwysi Uniongred a Chatholig Dwyreiniol, a'r Oedfa i'r Eglwys Lutheraidd) ar ddiwedd [[Litwrgi]]'r Gair. Mae nifer o bobl yn ei ystyried yn gyfystyr a [[Pregeth|phregeth]].<blockquote class="" style="">

Mae'r gair homili yn tarddu o'r gair Groeg ὁμιλία homilia (o ὁμιλεῖν homilein), sy'n golygu cymundeb neu gynnal trafodaeth gyda rhywun. Yn yr ystyr hon mae homilia yn cael ei ddefnyddio yn 1 Corinthiaid 15:33. Yn Luc 24:14, rydyn ni'n canfod y gair homiloun, ac yn Actau 24:26, homilei, y ddau yn cael eu defnyddio yn yr ystyr "siarad a". [[Origen]] oedd y cyntaf i wahaniaethu rhwng logos (sermo) a homilia (tractatus). Ers dyddiau Origen mae homili wedi golygu, ac yn parhau i olygu, sylwebaeth, heb gyflwyniad ffurfiol, raniadau, neu gasgliad, ar rhyw ran o'r Ysgrythur Lan, gyda'r nod o esbonio ei ystyr yn llythrennol, a'i ryddhau yn ysbrydol. Yr ail, fel rheol, yw'r pwysicaf; ond os, fel yn achos Origen, y rhoir mwy o sylw i'r blaenorol, yna gellid galw'r homili yn esboniadol yn hytrach nag anogaethol. Dyma'r ffurf hynaf o bregethu Cristnogol.<ref name="Catholic Definitions">{{Cite web|url=http://www.newadvent.org/cathen/07448a.htm|title=Homily|publisher=The Catholic Encyclopedia (1910)}}</ref>
 
</blockquote>
 
== Ystyron eraill ==