Dic Jones: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Thaf (sgwrs | cyfraniadau)
ehangu
Thaf (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
Bardd Cymraeg arbennig a ffermwr o [[Ceredigion|Geredigion]] oedd '''Richard Lewis Jones''' ([[30 Mawrth]] [[1934]]<ref name="IndieObit">{{dyf gwe| url=http://www.independent.co.uk/news/obituaries/dic-jones-archdruid-of-wales-and-master-poet-in-the-strict-metres-of-welsh-prosody-1775102.html| teitl=Dic Jones: Archdruid of Wales and master poet in the strict metres of Welsh prosody| cyhoeddwr=The Independent| dyddiad=2009-08-21}}</ref> &ndash; [[18 Awst]] [[2009]]<ref name="BBCmarw">{{dyf gwe| url=http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_8100000/newsid_8103100/8103188.stm| teitl=Archdderwydd Cymru wedi marw| dyddiad=2008-08-18| cyhoeddwr=BBC Cymru}}</ref>). Roedd nid yn unig yn fardd dwys, athronyddol ("Ei ddawn i wylo yw gwerth dynoliaeth") ond roedd ganddo hefyd hiwmor arbennig ac iach, ac roedd ei englynion digri ymhlith goreuon ein llenyddiaeth. Oherwydd y ddwy ochr hyn, gallwn ddweud fod y Prifardd Dic Jones yn fardd crwn, cyflawn a'i draed yn soled yn y pridd. Roedd hefyd yn glos at ei filltir sgwâr ond yn fardd cenedlaethol hefyd. Cyfrannodd golofn i'r cylchgrawn [[Golwg]] am dros ddeunaw mlynedd, gyda cherdd wythnosol am faterion y dydd.
 
==Bywgraffiad==
Ganwyd Dic Jones yn [[Tre'r-ddôl|Nhre'r-ddôl]] yng ngogledd [[Sir Aberteifi]], a threuliodd ran helaeth o'i oes yng ngodre Ceredigion, yn ffermio'r Hendre, Blaenannerch, ar bwys [[Aberteifi]].<ref name="BBCmarw" /> Fe ddysgodd ei grefft fel [[bardd gwlad]] gan [[Alun Cilie]].<ref name="IndieObit">{{dyf gwe| url=http://www.independent.co.uk/news/obituaries/dic-jones-archdruid-of-wales-and-master-poet-in-the-strict-metres-of-welsh-prosody-1775102.html| teitl=Dic Jones: Archdruid of Wales and master poet in the strict metres of Welsh prosody| cyhoeddwr=The Independent| dyddiad=2009-08-21}}</ref>
 
Daeth Dic Jones i adnabyddiaeth y tro cyntaf pan enillodd gadair [[Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd|Eisteddfod yr Urdd]] bum gwaith yn olynol yn ystod yr [[1950au]]. Yn wahanol i nifer sy'n ennill cadair Eisteddfod yr Urdd, ni ddiflanodd Jones o'r golwg, yn hytrach cyhoeddodd ei gyfrol cyntaf, "Agor Grwn" ym [[1960]].<ref name="IndieObit" />
Llinell 8:
Enillodd [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol]] yn [[1966]] yn [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Aberafan 1966|Aberafan]] gyda'i awdl ''Y Cynhaeaf''.
 
Yn [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Aberteifi 1976]], ym mlwyddyn wythfed canmlwyddiant yr Eisteddfod, dyfarnodd y beirniaid mai awdl Dic Jones, a oedd wedi ei ysgrifennu odan ffugenw fel yw'r arfer, ar y pwnc "Gwanwyn" oedd yr orau. Ond gan fod Jones yn aelod o'r Panel Llenyddiaeth, ac felly yn gwybod beth fyddai'r pynciau ymlaen llaw, cafodd ei ddiddymu ar y funud olaf a peidiwyd a'i gadeirio. Cadeirwyd yr ail orau yn y gystadleuaeth, sef y Prifardd [[Alan Llwyd]] a oedd yn anfodlon. Cyhoeddwyd y awdlau'r ddau fardd yn y Cyfansoddiau.<ref name="IndieObit" />
 
BuCyhoeddodd farwhanes ei ferchfywyd Esyllt,hyd plentyn1973 [[Syndromyn Downs]],ei pangyfrol oedd"Os ond ynHoffech dairWybod" misym oed1989.<ref name="IndieObit" />
 
 
==Archdderwydd==
Yn ystod [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Sir y Fflint a'r Cyffiniau 2007]], cyhoeddwyd y byddai Dic Jones (''Dic yr Hendre'') yn olynu [[Selwyn Iolen]] fel [[Archdderwydd]] Cymru y flwyddyn ddilynol.
 
Bu farw ei ferch Esyllt, plentyn [[Syndrom Downs]], pan oedd ond yn dair mis oed.<ref name="IndieObit" /> Bu farw Jones ar [[18 Awst 2009]] ym Mlaenannerch, Ceredigion. Goroeswyd ef gan ei dri fab, dwy ferch a'i wraig Siân.<ref name="IndieObit" />
 
===Cyfrolau===