Diamedr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
diweddaru ac ehangu
3
Llinell 1:
[[File:Circle-withsegments.svg|thumb|200px|right|Cylch, gyda'i [[cylchedd|gylchedd]] (C) mewn du, diamedr (D) mewn glas golau, [[radiws]] (R) mewn coch, a'i ganolbwynt (neu 'dardd') (O) mewn magenta.]]
Mewn [[geometreg]], '''diamedr''' [[cylch]] yw unrhyw linell segment syth sy'n mynd trwy ganol y cylch a sydd â'i ddiweddbwyntiau yn gorwedd ar ymyl y cylch. Mewn geomtreg modern, mae diamedr hefyd yn cyfeirio at [[hyd]] y [[llinell|linell]] hon.
 
Llinell 5 ⟶ 6:
: <math>d = 2r \quad \Rightarrow \quad r = \frac{d}{2}.</math>
 
Diffinnir diamedr siâp convex (''convex'')[[amgrwm]] yn y plân fel pellter mwyaf y gellir ei ffurfio rhwng dwy linell gyfochrog sydd gyferbyn a'i gilydd a; ffurfir y lled yw'rgan y pellter lleiaf. Teclyn defnyddiol a hwylus i wneud hyn yw'r [[caliper]] tro.<ref>{{cite journal
| author = Toussaint, Godfried T.
| title = Solving geometric problems with the rotating calipers
| publisher=Proc. MELECON '83, Athens
|url=http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.155.5671
|year = 1983
}}</ref>
 
Ar gyfer cromlin o led cyson (e.e. y triongl Reuleaux), mae'r lled a'r diamedr yr un fath oherwydd mae gan bob pâr o'r llinellau [[tangiad]] cyfochrog hyn (''parallel tangent lines'') yr un pellter.
 
==Geirdarddiad==
Daw'r gair 'diamedr' o'r [[Iaith Roeg|Hen Roeg]] διάμετρος (''diametros''), "diamedr cylch". Mae'n air cyfansawdd, ac yn gyfuniad o ddau air: διά (''dia''), "ar draws, trwy" a μέτρον (''metron''), "mesur".<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=diameter Online Etymology Dictionary]</ref> Caiff ei dalfyrru'n aml i: '''DIA''', '''dia''', '''d''', neu '''⌀'''.