[[Delwedd:Senedd.jpg|170px|bawd|Adeilad y Senedd yng Nghaerdydd, cartref newydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru.]]
Dangosodd [[Cyfrifiad 2001]] gynydd yn y nifer o siaradwyr Cymraeg, gyda 21% o'r boblogaeth 3 oed a hŷn yn galu'r iaith, i gymharu â 18.7% ym 1991 ac 19.0% ym 1981. Mae hyn yn gyferbyniad i'r patrwm o leihad yn nifer y siaradwyr trwy gdolgydol yr [[20fed ganrif]].<ref>[http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?id=447 Results of the 2001 Census from www.statistics.gov.uk]</ref>
Bu nifer o ddatblygiadau ôo nôd yn y brifddinas wedi agoriad [[Stadiwm y Mileniwm]] ym 1999,<ref>[http://www.millenniumstadium.com/3473_3514.php Millennium Stadium website]</ref> megis agoriad [[Canolfan y Mileniwm]] ym 2004 fel canolfan ar gyfer cynnal diwgwyddiadau diwyllianol. Cwblhawyd adeilad newydd Senedd [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru]] ym mis Chwefror 2006 ac agorwyd yn swyddogol ar [[Dydd Gŵyl Dewi|Ddydd Gŵyl Dewi]] yr un flwyddyn.<ref>[http://www.publicinformation.wales.gov.uk/scripts/viewnews.asp?NewsID=581 The New National Assembly for Wales Senedd opened on St David’s Day]</ref>
Enillodd [[Deddf Llywodraeth Cymru 2006|Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006]] [[Cydsyniad Brenhinol|Gydsyniad Brenhinol]], roedd hyn yn golygu y byddai'r Frenhines yn cael ei adnabodhadnabod fel ''Her Majesty in Right of Wales'' o MaiFai 2007 ymlaen, a byddai'n penodi gwinidogion Cymreig ac arwyddo Gorchmynion Cymreig yn y Cyngor. Roedd hefyd yn darparu'r posibilrwydd o gynnal refferendwm yn y dyfodol i ofyn i bobl Cymru os fyddent eisiau i'r Cynulliad allu ennill fwy o bwerau megis y gallu i basio deddfwriaeth cynraddgynradd, h.y. y gallu i greu cyfreithiau Cymreig.
