Edward I, brenin Lloegr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B robot yn ychwanegu: fa:ادوارد اول انگلستان |
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ms:Edward I dari England; cosmetic changes |
||
Llinell 7:
Cafodd ei bortreadu gan yr actor [[Patrick McGoohan]] yn y ffilm ''[[Braveheart]]''.
=== Bywyd cynnar ===
Ganwyd Edward, mab i [[Harri III]] ac Eleanor o Brovence yn 1239 yn Llundain; priododd ag Eleanor o Castile yn 1254. Wnaeth o arwain byddin yn erbyn [[Llywelyn ap Gruffudd]] yn 1263, ond heb lawer o lwyddiant. O 1268 i 1274 roedd i ffwrdd o Loegr, yn brwydro ar yr wythfed Croesgad, ac wedyn ymweld â'r Pab yn [[Yr Eidal]] a [[Ffrainc]]. Bu farwodd ei dad Harri III yn 1972, ac roedd Edward yn frenin Lloegr o hyn ymlaen.
=== Edward a Chymru ===
Roedd Edward yn gyfrifol am oresgyn Cymru ar ddau achlysur, yn ystod Rhyfel Cyntaf Annibynniaeth yn 1276-7 ac eto yn ystod Ail Ryfel Annibyniaeth yn 1282-3. Yn ystod yr ail oresgyniad, cafodd [[Llywelyn ap Gruffudd]] ei ladd ger [[Cilmeri]]. Cipiwyd ei frawd, [[Dafydd ap Gruffudd]], y flwyddyn wedyn, yn dod â'r ail ryfel i ben. O hyn ymlaen roedd Edward yn gallu rheoli dros Gymru. Roedd rhaid, fodd bynnag, ddinistrio gwrthwynebiad nifer o uchelwyr, gan gynnwys Rhys ap Maredudd, a wnaeth ddechrau gwrthryfel yn y de yn 1287, a [[Madog ap Llywelyn]], a wnaeth hawlio'r teitl [[tywysog Cymru]] mewn gwrthryfel yn 1294-5.
Llinell 17:
=== Gwragedd ===
*[[Eleanor o Castile]]
*[[Marged o Ffrainc]]
=== Plant ===
*Catrin (m. 1264)
*Eleanor (1264 - 1297)
Llinell 39:
{{dechrau-bocs}}
{{bocs olyniaeth | cyn = [[Harri III, brenin Lloegr|Harri III]] | teitl = [[Brenhinoedd a breninesau Lloegr|Brenin Lloegr]] | blynyddoedd = [[20 Tachwedd]] [[1272]]
{{diwedd-bocs}}
Llinell 79:
[[lv:Edvards I Plantagenets]]
[[mr:एडवर्ड पहिला, इंग्लंड]]
[[ms:Edward I dari England]]
[[nl:Eduard I van Engeland]]
[[nn:Edvard I av England]]
| |||