Brad y Cyllyll Hirion: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →‎Haneswyr traddodiadol diweddarach: canrifoedd a Delweddau, replaced: 18fed ganrif18g using AWB
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
B →‎Nennius a Gildas: Golygu cyffredinol (manion), replaced: meddianu → meddiannu using AWB
 
Llinell 4:
 
==Nennius a Gildas==
Ymhelaethiad sydd gan [[Nennius]] at y traddodiadau a geir yng ngwaith [[Gildas]] ynglŷn â [[Gwrtheyrn]], brenin y [[Brythoniaid]] a'i serch at [[Alys Rhonwen]] (neu Ronwen), ferch hudolus ond twyllodrus [[Hengist]], arweinydd y [[Sacsoniaid]]. Yn ôl Nennius gwahoddodd Hengist Wrtheyrn a'i bendefigion i wledd yn ei lys. Ond ystryw oedd y cyfan i lofruddio'r Brythoniaid er mwyn meddianumeddiannu [[Ynys Prydain]]. Cytunodd Gwrtheyrn, dall yn ei gariad at Ronwen, ond ar yr amod fod pawb yn ddiarfog yn y wledd. Ar air penodedig gan Hengist (''Nemet eour Saxes!'' "Gafaelwch yn eich cyllyll!"), tynnodd y Saeson, oedd yn eistedd bob yn ail â'r Brythoniaid wrth y byrddau, eu cyllyll hirion a lladd tri chant o'r Brythoniaid. Dim ond un pendefig a lwyddodd i ddianc o'r gyflafan, sef [[Eidol]], Iarll [[Caerloyw]]. Ni fu dewis gan Wrtheyrn wedyn ond ildio de Prydain i gyd i'r Sacsoniaid a ffoi a gweddill ei bobl i [[Cymru|Gymru]].
 
==Haneswyr traddodiadol diweddarach==