56,932
golygiad
D'ohBot (sgwrs | cyfraniadau) B (robot yn ychwanegu: bg:Силури) |
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau) B (robot yn newid: no:Silurere; cosmetic changes) |
||
[[
Roedd y '''Silwriaid''' ([[Lladin]]: ''Silures'') yn llwyth [[Brythoniaid|Brythonaidd]] oedd yn byw yn ne-ddwyrain [[Cymru]] pan gyrhaeddodd y [[Rhufeiniaid]] i'r ardal. Yn fras roeddynt yn byw yn yr hyn ddaeth yn nes ymlaen yn [[Sir Frycheiniog]] a [[Morgannwg]]. Roeddynt yn ffinio a'r [[Ordoficiaid]] yn y gogledd a'r [[Demetae]] yn y gorllewin. Yn ôl yr hanesydd Rhufeinig [[Tacitus]] roeddynt yn bobl bryd-tywyll gyda gwallt cyrliog. Ymhlith y [[bryngaer]]au niferus ar eu tir y mae [[bryngaer Coed Llanmelin]] yn sefyll allan fel canolfan bwysig.
Yr oeddynt yn nodedig am ymladd yn ffyrnig yn erbyn y Rhufeiniaid. Tua [[48|
Gorchfygwyd Caradog yn [[51]] yn nhiriogaeth yr Ordoficiaid, ond parhaodd y Silwriaid i ymladd yn erbyn y Rhufeiniaid. Dywedir i Ostorius ddatgan fod y llwyth mor beryglus nes byddai raid eu lladd i gyd neu eu halltudio. Ymosododd y Silwriaid ar gorff o filwyr Rhufeinig oedd yn adeiladu caerau yn eu tiriogaeth, a dim ond trwy ymdrech fawr y gallodd y Rhufeiniaid eu hachub. Dywedir i'r Silwriaid gymeryd Rhufeinwyr yn garcharorion a'u rhannu ymhlith llwythau cyfagos i greu cynghrair yn erbyn Rhufain.
Bu farw Ostorius yn annisgwyl yn [[52]] heb fod wedi concro'r Silwriaid. Wedi ei farwolaeth ef gallasant orchfygu [[Legio II Augusta|yr Ail Leng]], oedd yn cael ei harwain gan Gaius Manlius Valens, cyn i'r llywodraethwr newydd, [[Aulus Didius Gallus]], gyrraedd. Yn [[57]], dechreuodd
Prifddinas y Silwriaid yn y cyfnod Rhufeinig oedd Venta Silurum ([[Caerwent]] heddiw). Wedi'r cyfnod Rhufeinig daeth tiriogaeth y Silwriaid yn deyrnasoedd [[Teyrnas Gwent|Gwent]], [[Brycheiniog]], [[Gwynllwg]] a [[Teyrnas Morgannwg|Morgannwg]]. Enwyd y cyfnod [[Silwraidd]] mewn daeareg ar ôl y llwyth yma, gan i greigiau o'r cyfnod yma gael eu disgrifio gyntaf yn nhiriogaeth y llwyth.
[[it:Siluri]]
[[la:Silures]]
[[no:
[[ru:Силуры]]
|
golygiad