Alfred Mond: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu |
|||
Llinell 1:
{{infobox person/Wikidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }}
Roedd '''Alfred Moritz Mond, Barwn 1af Melchett PC, FRS''' ([[23 Hydref]], [[1868]] – [[27 Rhagfyr]], [[1930]]), yn ddiwydiannwr, ariannwr a gwleidydd Prydeinig.<ref>Biography of MP; 1st Baron Melchett Alfred Mond Liberal Democrat History [http://www.liberalhistory.org.uk/item_single.php?item_id=53&item=biography] adalwyd 24 Rhagfyr 2014</ref>▼
▲Roedd '''Alfred Moritz Mond, Barwn 1af Melchett PC, FRS''' ([[23 Hydref]]
== Bywyd cynnar ac addysg ==▼
▲== Bywyd cynnar ac addysg ==
Cafodd Mond ei eni yn [[Farnworth]], [[Widnes]], [[Swydd Gaerhirfryn]] yn fab ieuengaf i Ludwig Mond, fferyllydd a diwydiannwr o dras Iddewig a oedd wedi ymfudo o'r [[Almaen]] a Frieda, née Lowenthal e'i wraig.
Llinell 11:
==Gyrfa busnes ==
Wedi gorffen ei gyfnod yn y coleg ymunodd a busnes ei dad, ''Brunner Mond & Company'' fel cyfarwyddwr, gan ddod yn rheolwr gyfarwyddwr y cwmni yn ddiweddarach. Bu hefyd yn rheolwr gyfarwyddwr ar un o gwmniau eraill ei dad y ''Mond Nickel Company''. Bu hefyd yn gyfarwyddwr ar nifer o gwmnïau eraill gan gynnwys ''International Nickel Corporation of Canada'', ''Banc Westminster'' a'r ''Industrial Finance Investment Corporation''. Daeth ei lwyddiant busnes mawr ym 1926 pan lwyddodd i uno pedwar cwmni cemegol i ffurfio ''Imperial Chemical Industries'' (ICI) un o gorfforaethau diwydiannol mwyaf yn y byd ar y pryd. Mond oedd ei gadeirydd cyntaf.
==Gyrfa wleidyddol==
Bu Mond hefyd yn ymwneud â gwleidyddiaeth bu'n eistedd fel [[Aelod Seneddol]] [[Y Blaid Ryddfrydol (DU)|Rhyddfrydol]] dros [[Dinas Caer (etholaeth seneddol)|Dinas Caer]] 1906-1910, ar gyfer [[Abertawe (etholaeth seneddol)|Abertawe]] 1910-1918 ac ar gyfer [[Gorllewin Abertawe (etholaeth seneddol)|Gorllewin Abertawe]] o 1918 i 1923. Gwasanaethodd yn y llywodraeth glymblaid David Lloyd George fel Brif Comisiynydd y Gwaith 1916-1921 ac fel Gweinidog Iechyd (gyda sedd yn y cabinet) o 1921 i 1922. Bu'n cynrychioli [[Caerfyrddin (etholaeth seneddol)|Gaerfyrddin]] 1924-1928 fel Rhyddfrydwr i gychwyn ond gan groesi at y [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Ceidwadwyr]] ar ôl anghytuno gyda [[David Lloyd George]] dros gynlluniau dadleuol y cyn Brif Weinidog i genedlaetholi tir amaethyddol.<ref>The Land Question in England, trawsysgrif o ddarlith gan Mond 1913 [http://www.canadianclub.org/Libraries/Event_Transcripts/Right_Hon__Sir_Alfred_Moritz_Mond_pdf.sflb.ashx] adalwyd 24 Rhagfyr 2014</ref>
Llinell 28 ⟶ 26:
==Bywyd personol ==
Ym 1894 priododd Mond Violet Goetze a bu iddynt un mab, Henry Ludwig, a thair merch. Bu farw Mond yn ei gartref yn Llundain yn 1930
==Cyhoeddiadau==
Industry and Politics (1927)
Imperial Economic Unity (1930)
==Cyfeiriadau llenyddol ==
Mae Mond yn cael ei grybwyll yng Ngherdd 1920 gerdd TS Eliot ''A Cooking Egg''
Credir mai Mond yw'r ysbrydoliaeth y tu ôl i gymeriad ''Mustapha Mond'', un o'r deg rheolwr y byd yn nofel [[Aldous Huxley]] [[Brave New World]] (1932).
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
| |||