Nannau: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
manion
Llinell 1:
[[Delwedd:Plas Nannau House Llanfachreth Wales 2010.JPGjpg|250px|bawd|Nannau]]
[[Delwedd:CeubrenNannau YrHouse EllyllLlanfachreth Wales 2010.jpeg|bawdJPG|250px|Ceubren yrbawd|Y Ellyllcefn]]
[[Delwedd:Ceubren Yr Ellyll.jpeg|bawd|200px|Ceubren yr Ellyll]]
Plasdy hynafol ac ystâd ym mhlwyf [[Llanfachreth (Meirionnydd)|Llanfachreth]], [[Meirionnydd]], ac enw'r teulu a drigai yno yw '''Nannau'''.
Plasdy hynafol ac ystâd ym mhlwyf [[Llanfachreth (Meirionnydd)|Llanfachreth]], [[Meirionnydd]], ac enw'r teulu a drigai yno yw '''Nannau'''. Yr hen sillafiad oedd 'Nannheu' a 'Nanneu', sy’n hen ffurf luosog o 'nant'.<ref>[http://www.gutorglyn.net/gutorglyn/poem/?poem-selection=049&first-line=049 gutorglyn.net;] dau gywydd: cerdd 49 (cywydd mawl) a cherdd 50 (marwnad); adalwyd 21 Hydref 2018.</ref>
 
Roedd teulu Nannau yn ddisgynyddion o dywysogion [[teyrnas Powys|Powys]] trwy ei hynafiad [[Ynyr Hen]] (yn fyw ar ddechrau'r [[13g]]). Roedd y teulu yn ewnog fel noddwyr [[Beirdd yr Uchelwyr|beirdd y cyfnod]] a dethlir y plasdy mewn sawl cerdd o'r [[14g]] ymlaen. Roedd y bardd [[Llywelyn Goch ap Meurig Hen]] yn perthyn i'r teulu. Ystyrir [[John Davies (Siôn Dafydd Las)|Siôn Dafydd Las]] (bu farw [[1694]]), [[bardd teulu]] Nannau, yn un o'r olaf o'r beirdd teulu traddodiadol yng Nghymru.
[[Delwedd:The Nannau Gatehouse at Coed y Moch - geograph.org.uk - 502185.jpg|bawd|chwith|Y gatws]]
 
Roedd teulu Nannau yn ddisgynyddion o dywysogion [[teyrnas Powys|Powys]] trwy ei hynafiad [[Ynyr Hen]] (yn fyw ar ddechrau'r [[13g]]). RoeddCodwyd y teuluplasty gan Gadwgan ap Bleddyn ap Cynfyn yn gynnar yn y [[12g]] ond fe’i llosgwyd gan [[Owain Glyndŵr]] tua 1402, yn nyddiau Hywel Selau, tad [[Meurig Fychan ap Hywel Selau|Meurig Fychan]] yn ôl y traddodiad. Roedd y teulu'n ewnog fel noddwyr [[Beirdd yr Uchelwyr|beirdd y cyfnod]] a dethlir y plasdy a haelioni'r teulu mewn sawl cerdd o'r [[14g]] ymlaen. Roedd y bardd [[Llywelyn Goch ap Meurig Hen]] yn perthyn i'r teulu. Yn ôl Vaughan, roedd adfeilion hen dŷ Hywel Selau i'w gweld yn nyddiau Pennant, ym mharc y tŷ diweddarach ger y porthdy a adeiladwyd yn y [[18g]] gyda cherrig o’r hen dŷ yn ôl traddodiad lleol. Ers y [[13g]], ochrodd teulu Nannau gyda Choron Lloegr, ond o ddydd i ddydd buont yn driw i’r beirdd a'u traddodiadau gan eu noddi hyd at yr [[17g]]. Ystyrir [[John Davies (Siôn Dafydd Las)|Siôn Dafydd Las]] (bu farw [[1694]]), [[bardd teulu]] Nannau, yn un o'r olaf o'r beirdd teulu traddodiadol yng Nghymru.
 
Unwyd ystadau Nannau a [[Hengwrt]] ar ddechrau'r [[18g]] pan briododd Robert Vaughan, gorwyr yr hynafiaethydd enwog [[Robert Vaughan]] o Hengwrt, ac un o wyresau [[Huw Nannau]], yntau'n noddwr a hynafiaethydd.