Hanes Ynys Manaw: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ca:Història de l'Illa de Man; cosmetic changes |
||
Llinell 10:
Yn [[1261]], gyrrodd [[Alexander III, brenin yr Alban]] lysgennad i Norwy i geisio perswadio brenin Norwy i ollwng ei hawl ar yr ynys, a phan wrthododd ymladdwyd [[Brwydr Largs]] heb ganlyniad pendant. Bu farw Haakon Haakonsson brenin Norwy y flwyddyn wedyn, a chipiodd Alexander yr ynys. Nid oedd gafael yr Alban ar yr ynys yn ddiogel hyd [[1275]] pan drechwyd y Manawiaid ym Mrwydr Ronaldsway, ger [[Castletown]].
Meddiannodd [[Edward I, brenin Lloegr]] yr ynys yn [[1290]], yna cipiwyd hi yn ôl gan [[Robert I, brenin yr Alban|Robert Bruce]] yn [[1313]]. Am gyfnod bu Lloegr a'r Alban yn ymgiprys am reolaeth ar yr ynys, nes i Loegr ennill Brwydr Neville's Cross yn 1346 a gwanychu'r Alban ormod iddi fedru parhau'r ymryson. O hynny ymlaen bu'r ynys dan reolaeth gwahanol dirfeddiannwyr mawr o Loegr, yn arbennig teulu Stanley.
O [[1866]] cafodd Ynys Manaw fesur o hunanlywodraeth, a llwyddwyd i ddefnyddio lefelau isel o drethi i hybu economi'r ynys. Bu farw siaradwr olaf yr iaith Fanaweg yn y 1970au. Sefydlwyd pleidiau cenedlaethol [[Mec Vannin]] a'r [[Manx National Party|MNP]], yn ogystal a ''Fo Halloo'' ("Tan y ddaear"), fu'n paentio arwyddion a llosgi tai haf ar raddfa fechan.
== Gweler hefyd ==
*[[Teyrnas Manaw a'r Ynysoedd]]
Llinell 24:
[[Categori:Ynys Manaw]]
[[ca:Història de l'Illa de Man]]
[[en:History of the Isle of Man]]
[[es:Historia de la Isla de Man]]
| |||