Sgwâr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

 

Mewn [[geometreg plân]], [[polygon]] a chanddo bedair ochr o'r un [[hyd]] yw '''sgwâr''', lle mae maint pob [[ongl]] yn hafal. Hynny yw, [[polygon rheolaidd]] â phedwar ochr ydyw. Mae'n fath arbennig o [[pedrochr|bedrochr]]: gellir ei ystyried yn [[rhombws]] ag onglau o 90°, neu'n [[petryal|betryal]] lle mae'r ochrau o'r un hyd.

|}</center>

 

Mewn sgwâr sydd â hyd ei ochrau yn ''a'',

 

Mewn [[algebra]], dywedir fod rhif yn cael ei '''sgwario''' wrth ei luosi a'i hun. Mae hyn yn deillio o'r defnydd uchod, gan mai arwynebedd sgwâr yw sgwâr(algebreaidd) hyd ei ochrau. Dynodir sgario gan y symbol ², er enghraifft:

 

Felly, nid oes gan y [[ffwythiant]] real <math> f(x)=x^2 </math> wrthdro. Fodd bynnag, lle mae <math> x </math> yn ''bositif'', mae yna rhif unigryw <math> \sqrt{x}</math> (a gelwir yn '''ail-isradd''' <math> x </math>) sy'n bodoli <math> \sqrt{x}^2 = x </math>, ac fe allwn ysgrifennu <math> f^{-1}(x)= \sqrt{x} </math>.

 

Dywedir fod [[rhif naturiol]] <math> a </math> yn rhif sgwâr, os mae <math> a = b^2 </math> lle mae <math> b </math> yn rhif naturiol arall, hynny yw, os mae <math> \sqrt{a} </math> yn gyfanrif. Dyma'r 50 rhif sgwâr cyntaf:

<div style="float:left; padding: 1em;">

[[th:รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส]]

[[tl:Parisukat]]

[[uk:Квадрат]]

[[ur:مربع (ہندسہ)]]