Carbon deuocsid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TobeBot (sgwrs | cyfraniadau)
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: yo:Kárbónì ọlọ́ksíjínìméjì; cosmetic changes
Llinell 1:
[[ImageDelwedd:Carbon-dioxide-2D-dimensions.svg|thumb|right|170px|Strwythur Atomig CO<sub>2</sub>]]
[[ImageDelwedd:Carbon-dioxide-3D-vdW.svg|thumb|right|170px|Adeiledd 3D o garbon deuocsid]]
Mae '''Carbon deuocsid''' ('''CO<sub>2</sub>''') yn [[Cyfansoddyn|gyfansoddyn]] cemegol sydd wedi ei greu gan ddwy atom [[ocsigen]] ac un atom [[carbon]] wedi'u bondio'n [[bond Cofalent|gofalent]]. Mae'n [[nwy]] ar dymheredd a [[gwasgedd]] safonol ac mae'n bodoli yn [[atmosffêr]] y [[daear|ddaear]] yn y cyflwr hwn. Ar hyn o bryd, yn fyd-eang, crynodiad y carbon deuocsid yn yr atmosffêr yw tua 383 rhan fesul miliwn ar gyfartaledd er bod hyn yn amrywio - yn dibynnu ar leoliad ac [[amser]]. Mae carbon deuocsid yn [[nwy]] [[effaith tŷ gwydr|tŷ gwydr]] pwysig ar y ddaear gan ei fod yn trawsyrru [[golau]] gweledol gan amsugno llawer o is-goch.
 
Cynhyrchir carbon deuocsid gan bob [[anifail]], [[planhigyn]], [[ffwng]] a micro-organeb yn ystod [[resbiradaeth]] a defnyddir gan blanhigion yn ystod [[ffotosynthesis]]. Mae planhigion yn defnyddio carbon deuocsid yn ogystal â chemegion eraill i greu siwgrau sydd yn cael eu defnyddio fel y deunyddiau crai am dyfiant neu ar gyfer [[resbiradaeth]] eto. Mae carbon deuocsid felly'n gydran sylweddol yn y gylchred garbon. Mae carbon deuocsid anorganig yn gynnyrch [[llosgfynydd]]oedd a phrosesau geothermal eraill fel ffynhonnau naturiol.
 
Nid oes cyflwr hylifol ganddo o dan wasgedd is na 5.1 atm, ond yn solid ar dymereddau'n is na -78&nbsp;°C. Yn ei gyflwr solid, gelwir carbon deuocsid yn "iâ sych" yn gyffredinol.
 
== Gweler Hefyd ==
* [[Newid hinsawdd]]
 
 
Llinell 90:
[[wa:Diyocside di carbone]]
[[yi:קוילן זייערס]]
[[yo:Kárbónì ọlọ́ksíjínìméjì]]
[[zh:二氧化碳]]
[[zh-yue:二氧化碳]]