Fersiwn yn ôl 18:58, 31 Rhagfyr 2009 golygu Garik (sgwrs \| cyfraniadau) 173 golygiad haneyddol -> traddodiadol ← Cymharer â'r fersiwn gynt		Fersiwn yn ôl 19:00, 31 Rhagfyr 2009 golygu dadwneud Garik (sgwrs \| cyfraniadau) 173 golygiad B Gramadeg Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 5: Yn wreiddiol mae'r gair yn golygu ''hapus'', ''llon'', ''sionc'', ''bywiog'' neu ''diofal''.<ref>[[Geiriadur Prifysgol Cymru]], tud. 1901.</ref> Mae gan ''hoyw'' yn ei ystyr traddodiadol nifer fawr o [[tarddair\|darddeiriau]], yn cynnwys ''hoywad'' (addurniad neu daclusiad), ''hoywi'' (i wneud rhywbeth yn hoyw), ''hoywaidd'' (bron yn gyfystyr â ''hoyw''), ''hoywder'' (y briodwedd o fod yn hoyw), a nifer o [[cyfansoddair\|gyfansoddeiriau]] megis ''hoywdon'', ''hoywfro'' a ''hoyw-wyrdd''.<ref>{{dyf gwe \| teitl = Fersiwn Cryno o Argraffiad Cyntaf [[Geiriadur Prifysgol Cymru]] \| url = http://www.aber.ac.uk/geiriadur/pdf/GPC0018-06.pdf \| dyddiadcyrchiad = 20 Ebrill \| blwyddyncyrchiad = 2008 \| cyhoeddwr = [[Prifysgol Aberystwyth]] }} Chwiliwch y ffeil am "hoyw".</ref> Yn [[20fed ganrif\|yr ugeinfed ganrif]] lledaenodd y defnydd o ''hoyw'' fel term i ddisgrifio cyfunrywioldeb. Datblygodd y synnwyr newydd hwn dan ddylanwad y gair [[Saesneg]] ''gay'', ~~oedd~~sef, yn ei ystyr traddodiadol yn, y cyfieithiad agosaf at ''hoyw'', ond oedd wedi cael ei gymhwyso at gyfunrywioldeb yn ystod y cyfnod hwn. Heddiw mae ''hoyw'' wedi ei safoni fel y term Cymraeg anffurfiol i ddisgrifio cyfunrywioldeb,<ref>Gweler defnydd o'r gair ''hoyw'' gan y [[BBC]] ([http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_5240000/newsid_5246400/5246482.stm]), [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru]] ([http://new.wales.gov.uk/news/ThirdAssembly/Equality/2007/1824414/?lang=cy]), [[GIG Cymru\|Gwasanaeth Iechyd Gwladol Cymru]] ([http://www.wales.nhs.uk/w-searchresults.cfm?q=hoyw&requiredfields=DC%252Elanguage%3Acym]), a'r mudiad hawliau [[LHDT]] [[Stonewall (DU)\|Stonewall]] ([http://www.stonewallcymru.org.uk/cymru/welsh/]).</ref> gydag ''hoywon'' fel gair lluosog am gyfunrywiolion. Ond er bod ''hoyw'' yn cyfeirio at holl bobl gyfunrywiol mewn rhai cyd-destunau, mae'r term ''[[lesbiad]]'' yn rhyw-benodol (mae'n disgrifio menywod cyfunrywiol yn unig), felly weithiau defnyddir ''hoyw'' a ''hoywon'' i ddisgrifio dynion yn unig (gweler [[Cyfunrywioldeb#Terminoleg a geirdarddiad\|terminoleg cyfunrywioldeb]]). Gall hefyd disgrifio pethau sy'n gyffredin i bobl gyfunrywiol, e.e. hanes hoyw, cerddoriaeth hoyw. Weithiau defnyddir y gair ''hoyw'' i gyfeirio at berthnasoedd rhwng pobl o'r un ryw, er enghraifft ''priodas hoyw'', er bod rhai cefnogwyr [[LHDT]] yn annog yn erbyn y defnydd hwn ar y sail ei fod yn eithrio pobl [[deurywioldeb\|ddeurywiol]] a [[trawsrywedd\|thrawsryweddol]] ac yn annog defnyddio ''cyfunryw'' yn lle. Yn y Saesneg, defnydd dadleuol o'r term ''gay'' yw i ddisgrifio rhywbeth annymunol, e.e. ''that's so gay'' ("mae hwnna mor hoyw"). Nid yw'r cymhwysiad hwn fel term dirmygus wedi'i drosglwyddo i Gymraeg gyffredin.<ref>Er hyn, gweler defnydd ar un sgwrs ar [[maes-e]] o ''hoyw'' fel gair sarhaus. [http://maes-e.com/viewtopic.php?f=28&t=19652&p=294819]</ref>

Hoyw: Gwahaniaeth rhwng fersiynau