20,669
golygiad
B (robot yn ychwanegu: bs:Šećer, ia:Sucro yn tynnu: la:Saccharosium) |
Thaf (Sgwrs | cyfraniadau) B |
||
[[Delwedd:Sugar Brown.jpg|bawd|dde|200px|Siwgr brown]]
==Cemeg==
Mewn [[biocemeg]], mae siwgr yn [[moleciwl|foleciwl]] carbohydrad
▲Mewn [[biocemeg]], mae siwgr yn [[moleciwl]] carbohydrad symlaf, sef [[monosaccharid]] a [[disaccharid]]. Mae siwgr yn cynnwys grŵp [[aldehyd]] (-CHO) neu grŵp keton (C=O) gan bondiau dwbl carbon-ocsigen a mae siwgr amlaf yn (CH<sub>2</sub>O)<sub>n</sub> gan yr <sub>n</sub> yn rhwybeth rhwng 3 a 7. Beth bynnag, mae [[deoxyribos]] yn eithriad am fod ef yn siwgr heb ocsigen.
Rhennir siwgr ar ôl ei cynnwys carbon hefyd, ac er enghraifft mae siwgr trios (C<sub>3</sub>H<sub>6</sub>O<sub>3</sub>) a siwgr pentos. Mae siwgr pentos yn cynnwys [[ribos]] a [[deocsiribos]] sydd mewn [[DNA|asid niwcleig]] (DNA). Mae siwgr hecsos yn cynnwys [[glwcos]] (ATP) sydd yn bwysig i gynhyrchu ynny. Mae planhigion yn cynhyrchu glwcos (C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub>) yn ystod [[ffotosynthesis]] ac yn ei droi hi i [[starts]] i'w storio.
==Siwgr sydd yn rhoi flas i fwyd==
Cynhyrchir siwgr o [[gwialen siwgr|wialenni siwgr]], [[betysen siwgr|betys siwgr]] neu [[palmwydden siwgr|palmwydd siwgr]]. Gwledydd sydd yn cynhyrchu siwgr yw'n cynnwys [[Awstralia]], [[Brasil]] a [[Thailand]], ond mae'r cynhyrchwyr bennaf yn wledydd [[America Ladin]], y [[Môr Caribî]] a'r [[Dwyrain Pell]].
▲Cynhyrchir siwgr o [[gwialen siwgr|wialenni siwgr]], [[betysen siwgr|betys siwgr]] neu [[palmwydden siwgr|palmwydd siwgr]]. Gwledydd sydd yn cynhyrchu siwgr yw'n cynnwys [[Awstralia]], [[Brasil]] a [[Thailand]], ond mae'r cynhyrchwyr bennaf yn wledydd [[America Ladin]], y [[Môr Caribî]] a'r [[Dwyrain Pell]].
[[Categori:Siwgr]]
[[Categori:Iechyd]]
[[Categori:Biocemeg]]
[[af:Suikers]]
|