8,135
golygiad
Nodyn:Gwybodlen lle
Ham II (sgwrs | cyfraniadau) (lluniau newydd) |
Ham II (sgwrs | cyfraniadau) |
||
|
:''Erthygl am yr eglwys gadeiriol Gatholig yng Nghaerdydd yw hon; am y gadeirlan Anglicanaidd yn yr un ddinas, gweler [[Eglwys Gadeiriol Llandaf]].''
{{Gwybodlen lle|gwlad={{banergwlad|Cymru}}|suppressfields=website}}
[[Eglwys gadeiriol|Cadeirlan]] [[Yr Eglwys Gatholig|Gatholig]] yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]] yw '''Eglwys Gadeiriol Fetropolitan Dewi Sant'''. Fe'i lleolir ar Stryd Charles yng nghanol y ddinas. Adeiladwyd hi ym
▲[[Eglwys gadeiriol|Cadeirlan]] [[Yr Eglwys Gatholig|Gatholig]] yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]] yw '''Eglwys Gadeiriol Fetropolitan Dewi Sant'''. Fe'i lleolir ar Stryd Charles yng nghanol y ddinas. Adeiladwyd hi ym 1884–7 fel olynydd i eglwys Gatholig fechan (hefyd wedi'i chysegru at [[Dewi Sant]]) a oedd yn dyddio'n ôl i 1842. Crëwyd archesgobaeth Catholig yng Nghaerdydd ym 1916, a dyrchafwyd yr eglwys i statws cadeirlan ym 1920. Niweidiwyd yr adeilad gan fomiau yn yr [[Yr Ail Ryfel Byd yng Nghymru|Ail Ryfel Byd]] ac fe'i hatgyweiriwyd yn y 1950au.<ref name="Rose">{{cite book|last=Rose|first=Jean|year=2013|title=Cardiff Churches Through Time|location=Stroud|publisher=Amberley Publishing|pages=76}}</ref>
[[Delwedd:Cardiff Metropolitan Cathedral.jpg|bawd|chwith|Y tu mewn i'r gadeirlan]]▼
Ym 1975 penodwyd y gadeirlan yn [[adeilad rhestredig]] Gradd II; yn ôl testun y cofrestr, "y mae, er gwaethaf canlyniadau difrod yn y rhyfel, yn enghraifft o eglwys Gatholig fawr gan benseiri pwysig yn y 19eg ganrif",<ref name="BLB">{{dyf gwe|url=http://www.britishlistedbuildings.co.uk/wa-13671-st-david-s-roman-catholic-cathedral-castl|teitl=St David's Roman Catholic Cathedral|gwaith=British Listed Buildings|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref> sef ''Pugin & Pugin''. Ffỳrm pensaernïol oedd hyn a oedd yn arbenigo mewn eglwysi Catholig; fe'i sefydlwyd gan arloeswr yr [[Adfywiad Gothig]], A. W. N. Pugin (1812–1852); ei feibion oedd wrth y llyw pan adeiladwyd yr eglwys yng Nghaerdydd.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.glasgowsculpture.com/pg_biography.php?sub=pugin-pugin|teitl=Pugin & Pugin (fl. 1851–c. 1928)|gwaith=Glasgow – City of Sculpture|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>
Mae Eglwys Gadeiriol Caerdydd yn un o dair cadeirlan Gatholig yn unig yn y Deyrnas Unedig sydd ag ysgol gôr.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.fcm.org.uk/Find_Cathedrals/Wales/Cardiff.html|teitl=Cardiff Metropolitan (RC)|cyhoeddwr=''Friends of Cathedral Music''|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>
<gallery mode=packed heights=140px>
{{Cyfeiriadau|2}}▼
</gallery>
==Cyfeiriadau==
==Dolenni allanol==
| |||