Cyfraith: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Thaf (sgwrs | cyfraniadau)
tacluso
Llinell 1:
[[Rheol]]au swyddogol yw '''cyfraith''', neu '''y gyfraith''', sydd i'w darganfod mewn [[cyfansoddiad]]au a [[deddfwriaeth]]au, a ddefnyddir i [[llywodraeth|lywodraethu]] [[cymdeithas]] ac i reoli ymddygiadau ei haelodau. Yng nghymdeithasau modern, bu corff [[awdurdod]]edig megis [[senedd]] neu [[llys|lys]] yn gwneud y gyfraith. Caiff ei gefnogi gan awdurdod y [[gwladwriaeth|wladwriaeth]], sydd yn gorfodi'r gyfraith trwy gyfrwng [[cosb]]au addas (gyda chymorth sefydliadau fel yr [[heddlu]]).
 
==Cyfraith Sifilsifil==
{{eginyn-adran}}
Mae angen braslun yma
 
==Cyfraith Droseddoldroseddol==
{{eginyn-adran}}
Mae angen braslun yma
 
==Cyfraith Ryngwladolryngwladol==
{{eginyn-adran}}
Mae angen braslun yma
 
==Cyfraith Cymru==
===Llysoedd===
Y [[Llysoedd Barn Brenhinol]] sy'n delio gyda'r gyfraith droseddol a sifil.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.hmcourts-service.gov.uk/cms/10677.htm| cyhoeddwr=Gwasanaeth Llysoedd ei Mawrhydi| teitl=Y Llysoedd Barn Brenhinol| dyddiadcyrchiad=17 Chwefror 2010}}</ref>
 
[[Goruchaf Lys y Deyrnas Unedig]] yw goruchaf lys y DU gyfan (ers 2009) ar gyfer apeliadau cyfraith sifil. Y mae ei awdurdod yn gyfyngedig i Gymru a, Lloegr a Gogledd Iwerddon.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.supremecourt.gov.uk/cymraeg.html| teitl=Y Goruchaf Lys| cyhoeddwr=Goruchaf Lys y Deyrnas Unedig| dyddiadcyrchiad=17 Chwefror 2010}}</ref>
 
[[Llys Cyfiawnder Ewrop]] yw llys rhynglywodraethol yr Undeb Ewropeaidd (UE) â'i bencadlys yn Lwcsembwrg.
 
===Datblygiad Cyfraith Cymru===
[[Cyfraith Gyfoes Cymru]] yw'r term swyddogol am y drefn gyfreithiol ers [[1 Ebrill]] [[2007]] sy'n caniatau i'r [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Gynulliad Cenedlaethol Cymru]] greu deddfau yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.cynulliadcymru.org/bus-home/bus-legislation.htm| teitl=Deddfwriaeth| cyhoeddwr=Cynulliad Cenedlaethol Cymru| dyddiadcyrchiad=17 Chwefror 2010}}</ref>
 
[[Datgysylltu'r Eglwys Anglicanaidd yng Nghymru]]. Fe basiwydPasiwyd mesur i ddatgysylltu'r eglwys yn [[San Steffan]] yn 1914 ond ni ddaeth i rym tan 1920 oherwydd y [[Rhyfel Byd Cyntaf]].
 
[[Llys y Sesiwn Fawr]] oedd y Llys Droseddol idros Gymru rhwng pasio ail [[Ddeddf Uno 1542]] a diddymiad y llys yn 1830.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.earlymodernweb.org.uk/waleslaw/gfintro.htm| teitl=Wales and the Law, c.1500-1800: The Court of Great Sessions in Wales 1543-1830| cyhoeddwr=Early Modern Resources| dyddiadcyrchiad=17 Chwefror 2010}}</ref>
 
Roedd [[Y Deddfau Uno]]. Roedd |Deddfau Uno]] 1536 a 1543 yn ddwy ddeddf i uno Cymru'n wleidyddol â Lloegr ac i ddisodli'r iaith Gymraeg o unrhyw rôl swyddogol.
 
[[Cyfraith Hywel]] Casgliad o hen gyfreithiau yw [[Cyfraith Hywel]] a sefydlwyd yn y [[10fed ganrif]]. Daeth cyfreithwyr ynghyd yn Hendy-gwyn ar Dâf tua 945 i gysoni, diwygio, dileu a chyhoeddi y cyfreithiau.
 
==Cyfeiriadau==
http://www.hmcourts-service.gov.uk/cms/10677.htm
 
http://www.supremecourt.gov.uk/cymraeg.html
 
http://www.cynulliadcymru.org/bus-home/bus-legislation.htm
 
http://www.earlymodernweb.org.uk/waleslaw/gfintro.htm
 
== Llyfryddiaeth ==
* Robyn Lewis ''Termau cyfraith = Welsh legal terms'' (Llandysul: Gwasg Gomer, 1972)
* Robyn Lewis ''Geiriadur y gyfraith : Saesneg-Cymraeg = The Legal dictionary : English-Welsh'' (Llandysul: Gwasg Gomer, 1992) ISBN 0863835341
Llinell 45 ⟶ 37:
* David Walker (gol.), ''A History of the Church in Wales'' (1976)
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
== Dolenni allanol ==
* [http://jurispedia.org/ Jurispedia] Prosiect gwyddoniadurol cyfraith. {{eicon ar}}, {{eicon de}}, {{eicon en}}, {{eicon fr}}, {{eicon es}}, {{eicon nl}}, {{eicon pt}}, [[Casacheg]], [[Twrceg]],{{eicon zh}}
* [http://www.law.com/ Law.com] Newyddion cyreithiol a rhwydwaith wybodaeth ar gyfer cyfreithwyr. {{eicon en}}
* [http://www.lawserver.com/ Law Server] Erthyglau, newyddion a mapiau rhyngweithiol yn ymwueud â cyfraith. {{eicon en}}
* [http://www.worldlii.org/ WorldLII - World Legal Information Institute] {{eicon en}}
* [http://www.commonlii.org/ CommonLII - Commonwealth Legal Information Institute] {{eicon en}}
* [http://www.asianlii.org/ AsianLII - Asian Legal Information Institute (AsianLII)] {{eicon en}}
* [http://www.austlii.edu.au/ AustLII - Australasian Legal Information Institute] {{eicon en}}
* [http://www.bailii.org/ BaiLII - British and Irish Legal Information Institute] {{eicon en}}
* [http://www.canlii.org/ CanLII - Institut Canadien d'Information Juridique/Canadian Legal Information Institute] {{eicon fr}} {{eicon en}}
* [http://www.nzlii.org/ NZLII - New Zealand Legal Information Institute] {{eicon en}}
* [http://www.paclii.org/ PacLII - Pacific Islands Legal Information Institute] {{eicon en}}
 
[[Categori:Cyfraith| ]]