Llywelyn Bren: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 3:
Arglwydd [[Senghennydd]] a [[Meisgyn]] ym [[Morgannwg]] oedd '''Llywelyn ap Gruffudd''' neu '''Llywelyn Bren''' (m. [[1317]]). Roedd yn orwyr i [[Ifor Bach]] (Ifor ap Cadifor neu Ifor Meurig). Roedd yn arglwydd cyfrifol a rhyfelwr dewr a gododd mewn gwrthryfel yn erbyn gormes y goresgynwyr yn ne-ddwyrain [[Cymru]].
Roedd Llywelyn wedi bod ar delerau da gyda'r arglwydd [[Normaniaid|Normanaidd]] lleol [[Gilbert de Clare]] ond pan fu farw Gilbert cymerodd [[Pain de Turberville]], arglwydd [[Castell Coety|Coety]], drosodd a dechreuodd ymddwyn yn drahaus. Cwynodd Llywelyn i [[Edward II, brenin Lloegr]], ond heb gael boddlonrwydd gan y brenin diystyriol hwnnw. Aeth pethau o ddrwg i waeth a chododd Llywelyn a'r Cymry lleol mewn gwrthryfel ym mlaenau [[Morgannwg]]. Ni pharodd y gwrthryfel am hir gan fod brenin Lloegr a rhai o arglwyddi'r [[Y Mers|Mers]] yn anfon nifer o filwyr i Forgannwg i'w gorchfygu.
Cymerwyd Llywelyn Bren yn garcharor i [[Tŵr Llundain|Dŵr Llundain]] lle cafodd ei ddeddfrydu i farwolaeth ac oddi yno cafodd ei ddwyn i [[Caerdydd|Gaerdydd]] a'i ddienyddio yn y modd erchyll arferol gan Goron Lloegr yn achos "teyrnfradwyr".
| |||