Llwynog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Duncan Brown (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS
Duncan Brown (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS
Llinell 48:
 
==Cefn gwlad a Thref==
Dyma addasiad o ysgrif gan Twm Elias<ref> Addasiad o sgript Twm Elias, Galwad Cynnar, gyda chaniatad Radio Cymru</ref> sy'n darlunio rhai rhesymau ac oblygiadau trefoli diweddar y llwynog:
 
:"Yn ôl yn 2010 bu cryn dipyn o son yn ddiweddar am y llwynog hwnnw a ymosododd ar ddau blentyn bach yn Llundain. Aeth yn ddadl eitha poeth rhwng y rhai oedd am ddifa pob llwynog trefol rhag ofn i’r un peth ddigwydd eto, a’r rhai oedd yn credu na ddylsid gor-ymateb. Mae’n anarferol iawn i lwynog ymosod ar blentyn, ond ddim yn unigryw o bell ffordd.
Y pryd têc awê...
Mi fu cryn dipyn o son yn ddiweddar am y llwynog hwnnw a ymosododd ar ddau blentyn bach yn Llundain. Aeth yn ddadl eitha poeth rhwng y rhai oedd am ddifa pob llwynog trefol rhag ofn i’r un peth ddigwydd eto, a’r rhai oedd yn credu na ddylsid gor-ymateb. Mae’n anarferol iawn i lwynog ymosod ar blentyn, ond ddim yn unigryw o bell ffordd. Mi ymosodwyd ar fabi 3 mis oed oedd yn cysgu ar soffa mewn tŷ yn Dartford, de Llundain (2002) ac ymosodiad arall yn Croydon yn 1996 – ar fabi 5 mis oed. Yn yr achos yn Dartford, dod i mewn o’r ardd wnaeth y llwynog hwnnw hefyd - anwybyddu’r fam oedd yn cysgu ar gadair arall gerllaw, a cheisio llusgo’r babi allan o’r tŷ. Pan glywodd y tad, oedd yn y gegin, sgrechiadau’r babi a’r fam a rhedeg drwodd – yn fan’o oedd y llwynog yn sefyll ac yn edrych arno fo, fel petae o’n d’eud: ‘Be ’di’r holl ffys!? ’Mond dwad i nol y pryd têc awê ’ma ydw i’!
 
Mi fu cryn dipyn o son yn ddiweddar am y llwynog hwnnw a ymosododd ar ddau blentyn bach yn Llundain. Aeth yn ddadl eitha poeth rhwng y rhai oedd am ddifa pob llwynog trefol rhag ofn i’r un peth ddigwydd eto, a’r rhai oedd yn credu na ddylsid gor-ymateb. Mae’n anarferol iawn i lwynog ymosod ar blentyn, ond ddim yn unigryw o bell ffordd. Mi ymosodwyd ar fabi 3 mis oed oedd yn cysgu ar soffa mewn tŷ yn Dartford, de Llundain (2002) ac ymosodiad arall yn Croydon yn 1996 – ar fabi 5 mis oed. Yn yr achos yn Dartford, dod i mewn o’r ardd wnaeth y llwynog hwnnw hefyd - anwybyddu’r fam oedd yn cysgu ar gadair arall gerllaw, a cheisio llusgo’r babi allan o’r tŷ. Pan glywodd y tad, oedd yn y gegin, sgrechiadau’r babi a’r fam a rhedeg drwodd – yn fan’o oedd y llwynog yn sefyll ac yn edrych arno fo, fel petae o’n d’eud: ‘Be ’di’r holl ffys!? ’Mond dwad i nol y pryd têc awê ’ma ydw i’!
Dach chi byth yn clywed am lwynogod gwledig yn ymosod ar blant. Ond, wrth gwrs, mae rheiny wedi hen ddysgu bod pobl cefn gwlad yn betha peryg ofnadwy ac i’w hosgoi ar bob cyfri. Ond
mewn trefi, lle mae unrhyw fywyd gwyllt yn rhywbeth i’w groesawu, mae’r
hen gadno yn cael dipyn mwy o barch a chroeso. Mae rhai pobl wrth eu
bodda’ yn eu gwylio nhw, a’u bwydo nhw – ac yn falch iawn o gael teulu o
lwynogod yn ymgartrefu dan y cwt mewn gardd swbwrbaidd. Be mae
hynny’n ei wneud ydi dysgu’r llwynogod trefol i golli eu hofn o bobol a dwad
yn ryw hanner dof. A dyna lle mae’r broblem - oherwydd dydi hi ddim yn
bosib dofi llwynog – ddim fel ci. Mae pob ci yn tarddu o’r blaidd, sy’n greadur
cymdeithasol a chydweithredol, am fod hela mewn pac yn angenrheidiol i
ddal a lladd creaduriaid mawr. Roedd natur gymdeithasol y blaidd yn ei
gwneud yn bosib i ddynion cynnar, dros 50,000 o flynyddoedd yn ôl i
‘imprintio’ ar flaidd ei fod o’n rhan or pac dynol ac mai y dyn oedd yr arweinydd bob tro. Ond nid dyna natur teulu’r llwynog, sy’n hela adar, llygod, chwilod a phryfid genwair.
 
DachDydych chi byth yn clywed am lwynogod gwledig yn ymosod ar blant. Ond, wrth gwrs, mae rheiny wedi hen ddysgu bod pobl cefn gwlad yn betha peryg ofnadwy ac i’w hosgoi ar bob cyfri. Ond mewn trefi, lle mae unrhyw fywyd gwyllt yn rhywbeth i’w groesawu, mae’r
Mae nhw’n byw mewn grwpiau teuluol llai ac, fel arfer, yn hela’n unigol. Dydi nhw ddim mor hawdd i’w himprintio’n felly – dyna pam na ddofwyd yr un o’r teulu yma gan ddyn erioed. Rhaid derbyn felly mai peth peryg iawn ydi gwneud ffrind o’r creadur bach coch gwyllt hwn yng ngwaelod yr ardd. Oherwydd, be ddigwyddith ydi y bydd o’n colli ei ofn o bobol. A be wedyn pan glywith o sŵn neu ogla prae bychan blasus mewn tŷ yn y stryd nesa? Mae o yn mynd i siawnsio ’i lwc, yn naturiol – mae yn ei natur o i neud!
hen gadno yn cael dipyn mwy o barch a chroeso. Mae rhai pobl wrth eu boddau yn eu gwylio nhw, a’u bwydo nhw – ac yn falch iawn o gael teulu o lwynogod yn ymgartrefu dan y cwt mewn gardd swbwrbaidd. Be mae hynny’n ei wneud ydi dysgu’r llwynogod trefol i golli eu hofn o bobol a dwad yn ryw hanner dof. A dyna lle mae’r broblem - oherwydd dydi hi ddim yn
Beth i’w ’neud felly? Wel, waeth ichi heb a meddwl am geisio difa llwynogod y dinasoedd – mi fyddai hynny’n hollol amhosib yn ymarferol ac mi fyddai’r fath syniad yn cynddeiriogi rhai. Y wers o’r holl firi ’ma ydi na ddylsech chi adael eich babi o fewn cyrraedd llwynog nag unrhyw leidr arall chwaith. Yng ngwledydd Affrica a rhannau o dde Asia mae pobol wedi hen arfer efo creaduriaid rheibus a pheryg (fel sgorpion neu lew). Hyd yn oed yn Awstralia fe gafodd fy nghyfnither,
bosib dofi llwynog – ddim fel ci.
pan yn fabi bach, ei hachub pan welwyd peithon fawr yn dechra dringo i’r goets ati hi.
 
Addasiad o sgript Twm Elias, Galwad Cynnar, gyda chaniatad Radio Cymru
bosib dofi llwynog – ddim fel ci. Mae pob ci yn tarddu o’r blaidd, sy’n greadur
‘imprintio’cymdeithasol a chydweithredol, am fod hela mewn pac yn angenrheidiol i ddal a lladd creaduriaid mawr. Roedd natur gymdeithasol y blaidd yn ei gwneud yn bosib i ddynion cynnar, dros 50,000 o flynyddoedd yn ôl i 'imprintio’ ar flaidd ei fod o’n rhan or pac dynol ac mai y dyn oedd yr arweinydd bob tro. Ond nid dyna natur teulu’r llwynog, sy’n hela adar, llygod, chwilod a phryfid genwair.
 
Mae nhw’n byw mewn grwpiau teuluol llai ac, fel arfer, yn hela’n unigol. Dydyn nhw ddim mor hawdd i’w himprintio’n felly – dyna pam na ddofwyd yr un o’r teulu yma gan ddyn erioed.
 
Mae nhw’n byw mewn grwpiau teuluol llai ac, fel arfer, yn hela’n unigol. Dydi nhw ddim mor hawdd i’w himprintio’n felly – dyna pam na ddofwyd yr un o’r teulu yma gan ddyn erioed. Rhaid derbyn felly mai peth peryg iawn ydi gwneud ffrind o’r creadur bach coch gwyllt hwn yng ngwaelod yr ardd. Oherwydd, be ddigwyddith ydi y bydd o’n colli ei ofn o bobol. A be wedyn pan glywith o sŵn neu ogla prae bychan blasus mewn tŷ yn y stryd nesa? Mae o yn mynd i siawnsio ’iei lwc, yn naturiol – fel mae yn ei natur o i neudwneud!
 
Beth i’w ’neud felly? Wel, waeth ichi heb a meddwl am geisio difa llwynogod y dinasoedd – mi fyddai hynny’n hollol amhosib yn ymarferol ac mi fyddai’r fath syniad yn cynddeiriogi rhai. Y wers o’r holl firi ’mayma ydi na ddylsech chi adael eich babi o fewn cyrraedd llwynog nag unrhyw leidr arall chwaith. Yng ngwledydd Affrica a rhannau o dde Asia mae pobol wedi hen arfer efo creaduriaid rheibus a pheryg (fel sgorpion neu lew). Hyd yn oed yn Awstralia fe gafodd fy nghyfnither, pan yn fabi bach, ei hachub pan welwyd peithon fawr yn dechra dringo i’r goets ati hi."
 
== Cyfeiriadau ==