Guto Ffowc: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dadwneud y golygiad 691038 gan 82.21.9.43 (Sgwrs | cyfraniadau) |
BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 2:
Yr oedd '''Guto Ffowc''' ('''Guy Fawkes''' neu '''Guido Fawkes''': [[13 Ebrill]] [[1570]] – [[31 Ionawr]] [[1606]]), yn aelod o grŵp o [[Yr Eglwys Gatholig Rufeinig|Catholigion Rufeinig]] [[Lloegr|Seisnig]] a geisiodd gyflawni [[Cynllwyn y Powdr Gwn]] (neu'r 'Gynllwyn Babaidd'), ymgais i chwythu i fyny [[Senedd Lloegr]] a lladd y brenin [[Iago I o Loegr]], a thrwy hynny ddinistrio'r llywodraeth [[Protestaniaeth|Brotestannaidd]] trwy ladd y pendefigion Protestannaidd, ar [[5 Tachwedd]] [[1605]], digwyddiad a goffheir ar [[Noson Guto Ffowc]]. Aflwyddianus fu'r gynllwyn.
Ganed Guto yn [[Efrog]], a threuliodd flynyddoedd fel milwr ym myddin Sbaen. Cyflwynwyd ef i [[Robert Catesby]], arweinydd Cynllwyn y Powdr Gwn, gan y Cymro [[Hugh Owen (cynllwynwyr Catholig)|Hugh Owen]]. Fel milwr profiadol, roedd ei brofiad o bwysigrwydd mawr i lwyddiant yr ymgais. Fodd bynnag, cafwyd hyd i'r powdwr gwn oedd wedi ei osod mewn seler dan y Senedd cyn i Guto gael y cyfle i'
Tan yn ddiweddar iawn arferai plant a phobl ifanc fynd o dŷ i dŷ ddechrau fis Tachwedd gyda ''guto'' - dymi wedi'i wneud o hen ddillad a gwellt - i hel pres at Noson Guto Ffowcs. Ar y noson honno rhoddid y guto ar ben y [[coelcerth|goelcerth]] a'i losgi.
|