Nant Conwy: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Llinell 2:
[[Cwmwd]] yng ngogledd [[Teyrnas Gwynedd]], ac un o dri chwmwd [[cantref]] [[Arllechwedd]], gydag [[Arllechwedd Isaf]] ac [[Arllechwedd Uchaf]], oedd '''Nant Conwy''' (ffurf amgen: '''Nanconwy'''). Fel gweddill y cantref, roedd yn rhan o [[Esgobaeth Bangor]]. Mae'r enw yn parhau fel enw'r fro hyd heddiw.
 
==Tirwedd hanesyddol==
[[Delwedd:Dolwyddelan_Castle2.jpg|250px|bawd|Saif Castell Dolwyddelan yn rhan uchaf Nant Conwy]]
Gorweddai cmwmd Nant Conwy yn rhan ddeheuol [[Dyffryn Conwy]] rhwng cyffiniau [[Maenan]] yn y gogledd a [[Llyn Conwy]] yn y de. Roedd yn cynnwys rhan uchaf Dyffryn Conwy, Dyffryn [[afon Llugwy|Llugwy]], [[Dyffryn Lledr]] a [[Cwm Penmachno]]. Rhedai ei ffin ddwyreiniol ar hyd glannau afon Conwy o Faenan trwy [[Llanrwst]] i [[Betws-y-Coed|Fetws-y-Coed]] ac i fyny i'r de-ddwyrain i ardal [[Ysbyty Ifan]] ac yna [[Llyn Conwy]]; dyma'r ffin draddodiadol rhwng [[Gwynedd Uwch Conwy]] a [[Gwynedd Is Conwy]] neu'r [[Berfeddwlad]] yn ogystal. Yr ochr arall i'r ffin gorweddai cwmwd [[Uwch Dulas]], cantref [[Rhos]], ac [[Is Aled]] ([[Rhufoniog]]). O Lyn Conwy i gyfeiriad y gorllewin, dynodid y ffin gan y bryniau rhwng [[Cwm Penmachno]] a [[Ffestiniog]], gydag [[Ardudwy]] i'r de, ac yna roedd yn troi i'r gogledd i gynnwys y bryniau uwch [[Nant Gwynant]] hyd [[Pen-y-gwryd]], ar y ffin ag [[Arfon]], ac ymlaen hyd [[DyffrynLlynnau Mymbyr|Ddyffryn Mymbyr]] i [[Capel Curig|Gapel Curig]], gan rannu ffin ag [[Arllechwedd Uchaf]]. Roedd llinell rhwng [[Creigiau Gleision]] a Maenan yn dynodi'r ffin ag [[Arllechwedd Isaf]].
 
Ardal goediog iawn oedd y Nant, fel y mae hi heddiw. Roedd [[Coedwig Gwydir]] yn noddfa i herwyr fel [[Dafydd ap Siencyn]] a [[Rhys Gethin]]. Mae [[cywydd]] o awduraeth ansicr (gan [[Iolo Goch]] efallai) yn canmol Rhys Gethin fel ceidwad Nant Conwy hardd yn erbyn gormes yr estronwyr:
Llinell 24 ⟶ 25:
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
<references/>
 
==Darllen pellachLlyfryddiaeth==
*[[A. D. Carr]], 'MedieavalMedieval Administrative Districts', yn ''Atlas of Caernarvonshire'' (Caernarfon, 1974)
*E. D. Rowlands, ''Dyffryn Conwy a'r Creuddyn'' (Gwasg y Brython, 1947)