|
Drama gan y dramodydd Ffrangeg [[Jean Anouilh]] (23 Mehefin 1910 - 3 Hydref 1987) a gyhoeddwyd ym [[1942]] yw '''''Antigone'''''. Un o'i 'dramâu tywyll newydd' ydyw, ond seilwyd hi ar hen glasuron Groeg, yn arbennig y fersiwnddrama gan [[SophoclesSoffocles]]. Ystyr ei henw yw 'heb ildio' neu 'heb ymgrymu'.
Mae fersiwn Ffrangeg arall o ''Antigone'' (1922), gan [[Jean Cocteau]] ymhlith nifer fawr a addasiadau o'r gwaith gwreiddiol.
RoeddYm mytholeg Roeg, roedd [[Antigone]] yn ferch i [[Oedipus]] (Brenin Thebau) a [[Jocasta]]. Bu i Jocasta, ei mam, lladd ei hun, a thynnodd Oedipus ei lygaid ei hun drwy anffawd a ddaeth i'r teulu. Crwydrodd Antigone a'i thad fel cardotwyr wedyn ond dychwelodd hi i Thebau wedi ei farwolaeth. Yno roedd ei hewythr yn frenin a threfnwyd i Antigone briodi ei chefnder Haemon. Ond wedi brwydr rhwng dau frawd Antigone, a'r ddau wedi eu lladd mae anffawd yn disgyn arni eto. Yn ôl y gred, ni fyddai fyth heddwch i enaid un sy ddim wedi cael angladd addas. Ond dyma benderfyniad y Brenin am gorff un o frodyr Antigone. Marwolaeth oedd y cosb am y rhai a feiddiai cynnal unrhyw ddefod i'r corff. Ac wrth gwrs dyna’r union beth a wnaeth Antigone. Oherwydd ei huchel dras roedd rhaid iddi wneud y defodau priodol a cholli ei bywyd i, hapusrwydd gyda [[Haemon]] a pharhau a'r rhwyg ac anffawd yn y teulu. Er mwyn urddas ei theulu, yn hytrach nag hapusrwydd ei theulu, mae Antigone yn aberthu ei hun er mwyn i enaid ei brawd gorwedd mewn hedd.
Mae rhan pwysigbwysig yn nrama Anouilh i’r Corws. Swyddogaeth y Corws yn draddodiadol oedd egluro wrth y gynulleidfa yr hyn sy wedi digwydd oddi ar y llwyfan. Mae Corws Anouilh, trwy siarad yn uniongyrchol â 'r gynulleidfa, yn eu gwneud nhw'n ymwybodol o eu rôl yn dehongli moesau'r oes - a safiad rhag gormes Unben - cofiwch [[1942]], a [[Ffrainc]] dan y [[Natsiaid]], oedd dyddiad y ddrama. ▼Oherwydd ei huchel dras roedd rhaid iddi wneud y defodau priodol a cholli ei bywyd i, hapusrwydd gyda [[Haemon]] a pharhau a'r rhwyg ac anffawd yn y teulu. Er mwyn urddas ei theulu, yn hytrach nag hapusrwydd ei theulu, mae Antigone yn aberthu ei hun er mwyn i enaid ei brawd gorwedd mewn hedd.
==Llyfryddiaeth==
▲Mae rhan pwysig yn nrama Anouilh i’r Corws. Swyddogaeth y Corws yn draddodiadol oedd egluro wrth y gynulleidfa yr hyn sy wedi digwydd oddi ar y llwyfan. Mae Corws Anouilh, trwy siarad yn uniongyrchol â 'r gynulleidfa, yn eu gwneud nhw'n ymwybodol o eu rôl yn dehongli moesau'r oes - a safiad rhag gormes Unben - cofiwch [[1942]], a [[Ffrainc]] dan y [[Natsiaid]], oedd dyddiad y ddrama.
*''Antigone '', Jean Anouilh, trosiad gan [[Roy Owen ]]. 1976 . [[Gwasg Prifysgol Cymru ]]. ISBN 0-7083-0614-4 (ar gael yn rhad ac am ddim ar wefan GPC)▼
==Gweler hefyd==
Cyhoeddwyd trosiad gan Roy Owen i'r Gymraeg yn 1976 ISBN 0-7083-0614-4 gan [[Gwasg Prifysgol Cymru]].
*[[Antigone]], sy'n cynnwys rhestr lawn o'r dramâu sy'n seiliedig ar ei hanes.
Mae copi am ddim ar gael ar eu wefan.
[[Categori:Dramâu Ffrangeg]]
==Fersiynau o Antigone==
[[Categori:Dramâu 1942]]
* '''[[Antigone (Sophocles)|Antigone]]''', un o'r [[Tri Drama Thebaidd]] gan [[Sophocles]] (497 BC - 406 BC) - y fersiwn enwocaf efallai
* '''[[Antigone (Cocteau)|Antigone]]''', 1922 drama gan [[Jean Cocteau]] (1889-1963)
* ''[[Antigone (Orff)|Antigone]]'', 1949 opera gan [[Carl Orff]] (1895-1982)
* ''[[Antigone (Anouilh)|Antigone]]'', 1942 drama gan [[Jean Anouilh]] (1910-1987)
* '''[[Antigone (Sophocles)|Antigone]]''', cyfieithiad [[W J Gruffydd]] (Gwasg Prifysgol Cymru, 1950)
* "[[Antigone-Legend]]", am soprano a piano (geiriau [[Bertolt Brecht]]), gan [[Frederic Rzewski]] (b. 1938)
* ''[[Antigone (Theodorakis)|Antigone]]'', opera gan [[Mikis Theodorakis]] (b. 1925)
* ''[[Antigone (Leeuw)|Antigone]]'' (1990), opera gan [[Ton de Leeuw]] (b. 1926)
* ''Antígona Furiosa'' (Furious Antigone), 1986 drama gan [[Griselda Gambaro]] (b. 1928)
* "[[The Island]]", 1972 De Affrica, drama gan [[Athol Fugard]] (b. 1932)
* ''La Pasión Según Antígona Pérez'' 1959 drama gan dramodydd o [[Puerto Rica]] [[Luis Rafael Sánchez]] (b. 1936), wedi ei osod yn America Lladin
* ''Tegonni, An African Antigone'' gan [[Femi Osofisan]] (b. 1946)
* ''Antigone'', gan y bardd Perufaidd [[José Watanabe]] (b. 1946)
* ''Antigone'', opera gan [[Mark Alburger]] (b. 1957)
* ''Antigone'' 1997 gan [[Henry Bauchau]]
* ''[[The Burial at Thebes]]'' 2004 drama gan [[Seamus Heaney]]
* ''The Burial At Thebes'' (2008) opera gan [[Dominique Le Gendre]] i libretto gan [[Seamus Heaney]] a [[Derek Walcott]]
* ''[[Antigone (Brecht)|Antigone]]'', 1949 gan [[Bertolt Brecht]] a Caspar Neher. a seilwyd ar drosiad [[Friedrich Hölderlin]] (20 Mawrth 1770 – 6 Mehefin 1843) dan y teitl ''Antigonemodell 1948''.
{{eginyn llenyddiaeth}}
Mae rhag-stori Antigone a'i thad Oedipos yn y Gymraeg gan:
* '''[[Oidipos Frenin (Sophocles)|Oidipos Frenin]]''', un o'r [[Tri Drama Thebaidd]] gan [[Sophocles]] (497 BC - 406 BC) - cyfieithiad [[Euros Bowen]] (Y Drama yn Ewrop, Gwasg Prifysgol Cymru 1972
* '''[[Oidipos yn Colonos (Sophocles)|Oidipos yn Colonos]]''', un o'r [[Tri Drama Thebaidd]] gan [[Sophocles]] (497 BC - 406 BC) - cyfieithiad Euros Bowen (Dramâu'r Byd , Gwasg Prifysgol Cymru, 1979)
==Cyfeiriadau==
http://www.uwp.co.uk/book_desc/0614.html 20 Chwefror 2010
http://www.enotes.com › 20 Chwefror 2010
▲Antigone, Jean Anouilh, trosiad gan Roy Owen. 1976 . Gwasg Prifysgol Cymru
| 