Arf niwclear: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
VolkovBot (sgwrs | cyfraniadau)
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: tg:Бомбаи атомӣ; cosmetic changes
Llinell 1:
[[ImageDelwedd:Nagasakibomb.jpg|thumbnail|right|200px|Y [[cwmwl madarch]] wedi ffrwydrad niwclar]]
 
'''Arf niwclear''' yw dyfais ffrwydrol sy'n defnyddio [[adwaith niwclar]], un ai [[ymholltiad niwclar]] neu gyfynuad o ymholltiad niwclar ac [[ymdoddiad niwclar]]. Mae'r ddau fath o adwaith yn rhyddhau maint aruthrol o [[ynni]] o faint cymharol fychan o fater. Gall arf niwclear fod yn [[Taflegryn|daflegryn]], [[bom]], siel neu [[ffrwydryn tir]]. Ceir tri fath o ddyfais niwclear: [[dyfais atomaidd]], [[dyfais hydrogen]] a [[dyfais niwtron]].
Llinell 6:
Dim ond dau arf niwclar sydd wedi eu defnyddio mewn rhyfel erioed, gan yn [[Unol Daleithiau]] tua diwedd yr [[Ail Ryfel Byd]]. Ar [[6 Awst]] [[1945]], gollyngwyd bom atomig ar ddinas [[Hiroshima]] yn [[Japan]], a dri diwrnod yn ddiweddarch, gollyngwyd un arall ar ddinas [[Nagasaki]]. Rhwng y ddau, lladdwyd tua 120,000 yn y tymor buar, gyda mwy yn marw yn y tymor hir o effeithiau [[ymbelydredd]].
 
Ers hynny, mae dros ddwy fil o arfau niwclar wedi ei ffrwydro mewn profion. Y gwledydd y gwyddir i sicrwydd fod ganddynt arfau niwclar yw yr Unol Daleithiau, [[Rwsia]], [[China]], [[y Deyrnas Unedig]], [[Ffrainc]], [[India]], [[Pakistan]] a [[Gogledd Korea]]. Credir fod gan [[Israel]] arfau niwclar, ond nid yw llywodraeth Israel wedi cadarnhau hyn. Ar hyn o bryd,cyhuddir [[Iran]] gan yr Unol Daleithiau o fod yn y broses o ddatblygu arfau niwclar, ond gwedir hyn gan lywodraeth Iran.
 
Mae arfau niwclear diweddar yn cynnwys y [[Taflegryn Cruise|daflegryn Cruise]]. Arweiniodd cynlluniau [[UDA]] i osod Cruise ar safleoedd ym [[Prydain|Mhrydain]] a'r [[Almaen]] at argyfwng gwleidyddol ar ddechrau'r [[1980au]]. Cynhalid llu o brotestiadau mawr dros heddwch, er enghraifft yn [[Greenham Common]] yn ne [[Lloegr]] a ger [[Mur Berlin]] yn [[yr Almaen]].
 
== Gweler hefyd ==
* [[Cytundeb Gwahardd Arbrofi Niwclear]]
* [[SALT]]
* [[Ymgyrch Diarfogi Niwclear]] (CND)
* [[Ynni niwclear]]
* [[Ymbelydredd]]
 
[[Categori:Arfau niwclear| ]]
Llinell 90:
[[sw:Bomu la nyuklia]]
[[ta:அணு குண்டு]]
[[tg:Бомбаи атомӣ]]
[[th:อาวุธนิวเคลียร์]]
[[tl:Sandatang nuklear]]