Legio II Augusta: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Ffurfiwyd y lleng gan [[Augustus|Octavianus]] (Augustus yn nes ymlaen) a'r [[Conswl Rhufeinig|conswl]] Gaius Vibius Pansa Caetronianus yn [[43 CC]], i ymladd yn erbyn [[Marcus Antonius]]. Ymladdodd yr II ''Augusta'' ym [[Brwydr Philippi|Mrwydr Philippi]] a brwydr [[Perugia]]. Ar ddechrau teyrnasiad Augustus yn [[25 CC]], symudwyd y lleng i [[Sbaen]] i ymladd yn y Rhyfeloedd Cantabraidd, a bu'n gwersylla yn nhalaith [[Hispania Tarraconensis]]. Pan ddinistriwyd llengoedd XVII, XVIII a XIX ym [[Brwydr y Teutoburgerwald|Mrwydr y Teutoburgerwald]] yn [[9]] O.C., symudwyd yr II ''Augusta'' i [[Germania]], efallai i ardal [[Mainz]]. Wedi [[17]], roedd yn Argentorate ([[Strasbourg]] heddiw).

Cymerodd y lleng ran yn yr ymosodiad ar [[Prydain|Brydain]] yn [[43]] yn ystod teyrnasiad yr ymerawdwr [[Claudius]]. Legad y lleng ar y pryd oedd [[Vespasian]], fyddai'n dod yn ymerawdwr yn nes ymlaen. Bu'n ymladd yn erbyn y [[Durotriges]] yng ngorllewin Lloegr. Yn [[48]] adeiladwyd caer i'r lleng yn ''Isca Dumnoniorum'' ([[Exeter]] heddiw). Oherwydd ei buddugoliaethau dan Vespasian, ystyrid yr II ''Augusta'' yn un o'r llengoedd gorau, er iddi gael ei gorchfygu gan y [[Silwriaid]] yn [[52]]. Yn ystod gwrthryfel [[Buddug (Boudica)]] yr oedd ei legad yn absennol pan alwyd arni i ymuno a byddin [[Gaius Suetonius Paulinus]]. Y ''praefectus castrorum'' ("pennaeth y gwersyll") oedd y swyddog uchaf, a gwrthododd ufuddhau i orchymyn Suetonius. Yn ddiweddarach, wedi i Suetonius orchfygu Buddug, lladdodd ei hun.

[[ro:Legiunea a II-a SabinaAugusta]]