Wales, Alaska: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
Ychwanegiad (yn bennaf am natur a hanes y brodorion).
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
Ychwanegu llun a map.
Llinell 1:
[[Delwedd:Wales Site.jpg|bawd|360x360px|Pentref Brodorol Kingigin ('''Wales'''). Cymuned mwyaf gorllewinol tir mawr cyfandir America.]]
:''Gweler [[Wales]] am enghreifftiau eraill o'r enw.''
 
Mae '''Wales''' (Inupiaq: ''Kiŋigin'', <small>IPA:</small> [kiŋiɣin]) yn 'ddinas' fach yn [[Nome, Alaska|Nome]], [[Alaska]], [[Unol Daleithiau America]]. Mae ganddi boblogaeth o 145<ref name=":0">{{Cite web|url=https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=bkmk|title=American FactFinder|date=2010|access-date=17/2/19|website=US Census Bureau|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref> (cyfrifiad 2010). 93.8% ohonynt yn frodorion<ref name=":0" />. Fe'i lleolir ar Benrhyn Tywysog Cymru (o le daw'r enw Saesneg ar y gymuned) ar Orynys Seward {{coord|65|36|N|168|5|W|display=inline}}, 180&nbsp;km (111 milltir) i'r gogledd-orllewin o Nome. Dyma'r gymuned fwyaf gorllewinol ar dir mawr cyfandiroedd America. (Hyd at 2010 y trigolion mwyaf gorllewinol oedd cymuned ynys Attu yn ynysoedd yr [[Aleut]]. {{coord|52|51|N|173|11|E|display=inline}}). (Er mai pentref ydyw, fe'i gelwir yn ddinas am ei fod yn ganolfan i'r ardal anghysbell o'i chwmpas. Mae'r boblogaeth yn byw mewn 43 o'r 51 tŷ sydd yn y gymuned (24 ohonynt a "theuluoedd"<ref name=":0" />). [[Delwedd:US NOAA nautical chart of Bering Strait.png|chwith|bawd|Culfor Bering sy'n rhannu Rwsia a'r Unol Daleithiau. (Mae Kingigin ger "Point Spencer Light" ar y map.)|alt=|446x446px]]Kingigin, wedi ei enwi ar ôl y mynydd lleol, yw ei enw i'r trigolion Inupiaq, sy'n cyfeirio at eu hunain fel Kingikmiut<ref name=":1">{{Cite web|url=https://kawerak.org/our-region/wales/|title=Wales|date=2018|access-date=17/2/2019|website=Kawerak, Inc|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref>. Kingigin yw un o gymunedau hynaf ardal Cilfor Baring. (Pellter o 51 milltir sydd, heddiw, yn rhanni'r [[Unol Daleithiau America|Unol Daleithiau]] o [[Rwsia]].) Roedd iddi boblogaeth o 500-600 cyn ac ar ôl dyfodiad yr hil wen. Bu [[Pandemig ffliw 1918|pandemig ffliw 1918]] yn argyfwng, a hanerwyd y boblogaeth<ref name=":1" />.
 
Kingigin, wedi ei enwi ar ôl y mynydd lleol, yw ei enw i'r trigolion Inupiaq, sy'n cyfeirio at eu hunain fel Kingikmiut<ref name=":1">{{Cite web|url=https://kawerak.org/our-region/wales/|title=Wales|date=2018|access-date=17/2/2019|website=Kawerak, Inc|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref>. Kingigin yw un o gymunedau hynaf ardal Cilfor Baring. (Pellter o 51 milltir sydd, heddiw, yn rhanni'r [[Unol Daleithiau America|Unol Daleithiau]] o [[Rwsia]].) Roedd iddi boblogaeth o 500-600 cyn ac ar ôl dyfodiad yr hil wen. Bu [[Pandemig ffliw 1918|pandemig ffliw 1918]] yn argyfwng, a hanerwyd y boblogaeth<ref name=":1" />.
 
Trefnwyd y Pentref Brodorol yn ôl yr ''Indian Reorganization Ac''t yn 1934. Derbyniwyd y trefniant rhwng y gymuned ac Adran Mewndiroedd yr Unol Daleithiau ar Orffennaf 29, 1939<ref name=":1" />. Prynwyd Alaska gyfan gan yr Unol Daleithiau, o [[Ymerodraeth Rwsia]] ar 30 Mawrth 1867 am $7.2 miliwn. Yn 1912 fe'i trefnwyd yn Diriogaeth. Ar 3 Ionawr 1959 daeth yn 49fed talaith yr Unol Daleithiau.
[[Delwedd:Four Eskimo women with reindeer, Cape Prince of Wales, Alaska, ca 1904 (NOWELL 56).jpeg|bawd|360x360px|Brodorion ardal Kingigin tua 1904.]]
 
Gerllaw Kingipin mae Parc Cadwraeth Tirbont Baring (Bering Land Bridge National Preserve).<ref>{{Cite web|url=https://www.nps.gov/bela/learn/beringia.htm|title=Beringia|date=|access-date=17/2/2019|website=National Parks Service (Yr Unol Daleithiau)|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref> Yma gwarchodir hanes naturiol - gan gynnwys hanes pwysig dynoliaeth (a phoblogi cyntaf cyfandir yr Amerig) - yr ardal.
 
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
 
[[Categori:Enwau lleoedd o darddiad Cymreig yn yr Unol Daleithiau]]
[[Categori:Dinasoedd Alaska]]