Manga: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Robbot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: ga:Manga, ka:მანგა yn newid: th:มังงะ
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: hy:Մանգա; cosmetic changes
Llinell 5:
Datblygodd Manga o gyfuniad o arddulliau ''[[ukiyo-e]]'' ac arddulliau darlunio tramor, a chymerodd ei ffurf bresennol yn fuan wedi diwedd [[yr Ail Ryfel Byd]]. Fel rheol mae'r lluniau i gyd mewn du a gwyn, ac eithrio'r clawr a'r tudalennau cyntaf; yr unig eithriad yw'r ffurf ''hybrid'' '''Animanga''', sy'n cyfuno elfennau o Fanga ac [[Anime]] ac yn lliwgar iawn.
 
== Gwreiddiau Manga ==
Ystyr y gair ''manga'' yn llythrenol yw "lluniau ar hap", neu "lluniau ffwrdd-â-hi". Daeth y gair i mewn i'r iaith lafar yn ystod y [[18fed ganrif]] pan gyhoeddwyd gweithiau fel ''Mankaku zuihitsu'' (1771) gan Suzuki Kankei a'r llyfr darluniau ''Shiji no yukikai'' (1798) gan [[Santo Kyoden]]. Ar ddechrau'r [[19eg ganrif]] ymddangosodd weithiau fel ''Manga hyakujo'' (1814) gan Aikawa Minwa a'r llyfr ''Hokusai manga'' sy'n cynnwys brasluniau amrywiol gan yr arlunydd ''[[ukiyo-e]]'' enwog [[Hokusai]].
 
Llinell 12:
Yn y [[19eg ganrif]], pan ddechreuodd yr [[UDA|Americanwyr]] fasnachu â Siapan, daeth artistiaid tramor i weithio yn y wlad a dysgu elfennau fel llinell, ffurf a lliw yn y traddodiad Gorllewinol; roedd hyn yn ddatblygiad newydd am fod ''ukiyo-e'' yn rhoi mwy o bwyslais ar y syniad tu ôl i'r llun mewn arddull llawer mwy rhydd. Gelwid Manga hybrid y cyfnod hwnnw yn ''Ponchi-e'' ("lluniau Punch") a, fel y cylchgrawn Seisnig o'r un enw, ''[[Punch (cylchgrawn)|Punch]]'', roedd yn canolbwyntio ar ddarlunio hiwmor a [[dychan]] gwleidyddol mewn cyfresi byrion o rwng 1-4 o luniau.
 
== Manga heddiw ==
[[Delwedd:MangaStoreJapan.jpg|250px|bawd|Siop '''Manga''' yn Siapan]]
Yn aml mae comics Manga poblogaidd yn cael eu haddasu ar gyfer ffilmiau ''anime'' (yn y Gorllewin gelwir Manga yn "anime" weithiau ond mae ''anime'' yn ffurf arbennig, diweddar, ar wahân). Weithiau mae ''anime'' llwyddianus yn cael ei droi'n manga, ond eithriad yw hynny.
Llinell 18:
Er bod nifer fawr o gomics a llyfrau Manga yn cael eu creu ar gyfer plant a phobl yn eu harddegau, camgymeriad fyddai meddwl mai comics cyffredin ydynt. Mae'r [[Siapaneaid]] yn cymryd eu manga mewn difri fel ffurf artistaidd arbennig ac mae rhai arlunwyr manga yn cael eu hystyried yn artistiaid mawr. Agwedd arall ar y manga yw'r nifer fawr o lyfrau ar gyfer oedolion ar ffurf ''cartŵns'' neu ddarluniau manga, yn amrwyio o fath o nofelau hanesyddol neu ffuglen ffantasi i greadigaethau erotig ([[Hentai]] neu ''Lolikon'').Cafodd y cylchgrawn cynta manga ei wneud gan Kanagaki Robun a Kawanabe Kyosai yn 1874.
 
== Cysylltiadau allanol ==
Ceir miloedd o wefannau sy'n ymwneud â manga. Rhoddir yma ychydig o'r rhai mwyaf ffeithiol.
 
* [http://www.mangawiki.net/index.php/Main_Page Manga Wiki]
* [http://www.animenewsnetwork.com/ ''Anime News Network'']
* [http://www.animeinfo.org/animeu/hist102.html Hanes Manga]
* [http://abcnews.go.com/International/wireStory?id=1289576 Manga yn America]
* [http://tci.homestead.com/manga.html Adolygiadau]
* [http://www.comipress.com/ ComiPress Newyddion, gwybodaeth, cyfeiriadur llyfrau ac arlunwyr ac ati]
* [http://www.mangalife.com Manga Life Adolygiadau a newyddion]
* [http://manga.3yen.com/ Manga.3Yen Newyddion a gwybodaeth, gwefan Siapaneaidd, yn Saesneg]
* [http://www.imaf.co.uk/ IMAF - "International Manga and Anime Festival", Llundain]
 
== Gweler hefyd ==
* [[Anime]]
* [[Hentai]]
* [[Shunga]]
* [[Ukiyo-e]]
 
 
[[Categori:Arlunio]]
Llinell 74 ⟶ 73:
[[hr:Manga]]
[[hu:Manga]]
[[hy:Մանգա]]
[[id:Manga]]
[[is:Manga]]