Thebes, Yr Aifft: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: en:Thebes, Egypt
tacluso; cael gwared o Saesneg; categoriau
Llinell 1:
Mae '''Thebes''' neu '''Thebai''' yn [[Safle Treftadaeth y Byd]] yn [[yr Aifft]]. Thebai (Θῆβαι) ''Thēbai'', (arabeg[[Arabeg]]: طيبة) yw'r enw [[Groeg (iaith)|Groeg]] am y ddinas hon, un o'r rhai pwysicaf yn yr [[Hen Aifft]], a saif ar ochr dwyreiniolddwyreiniol yr [[Afon Nîl]] ({{coord|25.7|G|32.645|D|type:dinas}}). Sefydlwyd hi tua 3200 CC. Daeth yn brifddinas yr Hen Aifft yn y 11ed brenhinlinfrenhinlin ac wedyn yn yry 18ed18fed brenhinlinfrenhinlin pan adeiladwyd llynges a phorthladd gerllaw gan y Frenhines [[Hatshepsut]] yn [[Elim]]. Roedd Thebai yn enwog drwy'r byd [[Henfyd]] a chanodd chyfeiria [[Homer]] amdaniati yn yr ''[[Iliad]],'' (Llyfr 9IX).
 
[[Delwedd:Egypt.LuxorTemple.02.jpg|thumb|right|Cerflun Pharaonaidd yn [[Teml Luxor|Nheml Luxor]].]]
Llinell 6:
[[Delwedd:Egypt.LuxorTemple.06.jpg|thumb|left|Teml Luxor]]
 
O'r enw [[Copteg]] ''Ta-Opet'' (Teml"[[teml]]") dawdaeth yr enw ''Thebai'' i'r [[Groeg]] Roeg ond ''niwt-imn'', ("Dinas [[Amun]]") oedd hi yn yr Aiffteg [[Eiffteg]] a dyma'r enw beiblaiddBeiblaidd yn Hebraeg, sef נא אמון ''nōˀ ˀāmôn'' ([[LLyfr Nahum|Nahum]] 3:8), neu נא ("No") ([[Llyfr Eseciel|Eseciel]] 30:14). Troswyd hyn yn llythrenolllythrennol i'r GroegRoeg fel Διόσπολις ''Diospolis'', ("Dinas [[Zeus]]",) neu weithiau Διόσπολις μεγάλη}} ''Diospolis megale'', ("mawrDinas Fawr Zeus",) rhag drysu rhwng y gwahanol DiospolisDiospolisau eraill. Y fersiwn [[RhufeinigLladin]] a arferid gan y [[Rhufeiniaid]] oedd ''Diospolis Magna''.
 
Erbyn heddiw mae dwy dref ar safle Thebai sef [[Luxor]] (Arabeg: الأقصر, ''Al-Uqṣur'', "Y Palasau") ac al-[[Karnak]] (الكرنك).
 
[[Delwedd:Templo de Luxor.jpg|right|thumb|Teml Luxor]]
 
==Ffynonellau==
*Gauthier, Henri. 1925–1931. ''Dictionnaire des noms géographiques contenus dans les textes hieroglyphiques''. VolCyf. 3 ofo 7 vols. Cairo: Imprimerie de l’Institut français d’archéologie orientale du Caire. (ReprintedAdargraffiad, Osnabrück: Otto Zeller Verlag, 1975). 75, 76.
*Polz, Daniel C. 2001. "Thebes". InYn ''The Oxford Encyclopedia of ancient Egypt'', edited bygol. Donald Bruce Redford. VolCyf. 3 of o 3 vols. OxfordRhydychen, NewEfrog YorkNewydd, anda Cairo: OxfordGwasg UniversityPrifysgol PressRhydychen and Thea'r American University in Cairo Press. 384–388.
*Redford, Donald Bruce. 1992. "Thebes". InYn ''The Anchor Bible Dictionary'', edited bygol. David Noel Freedman. VolCyf. 6 ofo 6 vols. NewEfrog YorkNewydd: Doubleday. 442–443. ISBN 0-385-42583-X (6-volume set)
*Strudwick, Nigel C., & Strudwick, Helen, ''Thebes in Egypt: A Guide to the Tombs and Temples of Ancient Luxor''. LondonLlundain: British Museum Press, 1999, ISBN 0-8014-3693-1 (hardcoverclawdd caled)/ISBN 0-8014-8616-5 (paperbackclawdd papur)
 
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.thebanmappingproject.com/ Theban Mapping Project]
* {{eicon en}} [http://archive.cyark.org/ancient-thebes-info Ramesseum/Ancient Thebes Digital Media Archive (photos, laser scans, panoramas)], data from an Egyptian [[Supreme Council of Antiquities]]/[[CyArk]] research partnership
* {{eicon en}} [http://www.international.icomos.org/risk/2001/egyp2001.htm ICOMOS Heritage at Risk 2001/2002]
 
==Cyfeiriadau==
 
*Gauthier, Henri. 1925–1931. ''Dictionnaire des noms géographiques contenus dans les textes hieroglyphiques''. Vol. 3 of 7 vols. Cairo: Imprimerie de l’Institut français d’archéologie orientale du Caire. (Reprinted Osnabrück: Otto Zeller Verlag, 1975). 75, 76.
*Polz, Daniel C. 2001. "Thebes". In ''The Oxford Encyclopedia of ancient Egypt'', edited by Donald Bruce Redford. Vol. 3 of 3 vols. Oxford, New York, and Cairo: Oxford University Press and The American University in Cairo Press. 384–388.
*Redford, Donald Bruce. 1992. "Thebes". In ''The Anchor Bible Dictionary'', edited by David Noel Freedman. Vol. 6 of 6 vols. New York: Doubleday. 442–443. ISBN 0-385-42583-X (6-volume set)
*Strudwick, Nigel C., & Strudwick, Helen, ''Thebes in Egypt: A Guide to the Tombs and Temples of Ancient Luxor''. London: British Museum Press, 1999, ISBN 0-8014-3693-1 (hardcover)/ISBN 0-8014-8616-5 (paperback)
*[http://www.thebanmappingproject.com/ Theban Mapping Project]
*[http://archive.cyark.org/ancient-thebes-info Ramesseum/Ancient Thebes Digital Media Archive (photos, laser scans, panoramas)], data from an Egyptian [[Supreme Council of Antiquities]]/[[CyArk]] research partnership
*[http://www.international.icomos.org/risk/2001/egyp2001.htm ICOMOS Heritage at Risk 2001/2002]
 
[[Categori:Dinasoedd o'r Beibl]]
[[Categori:Dinasoedd yr Hen Aifft]]
[[Categori:Safle Treftadaeth y Byd]]
[[Categori:Dinasoedd yr Aifft]]
[[Categori:Dinasoedd o'r BeiblBeiblaidd]]
[[Categori:DinasoeddSafleoedd yrarchaeolegol Henyr Aifft]]
[[Categori:SafleSafleoedd Treftadaeth y Byd yn yr Aifft]]
[[Categori:Yr Hen Aifft]]
 
{{eginyn yr Aifft}}
 
[[ar:طيبة (مصر)]]