Swffragét: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Huw P (sgwrs | cyfraniadau)
dolen canrifoedd
Llinell 1:
[[Delwedd:Annie_Kenney_and_Christabel_Pankhurst.jpg|bawd]]
[[Delwedd:Women's Suffrage Pilgrimage in Cathays Park, Cardiff 1913.jpg|bawd|Swffragetiaid mewn rali ym [[Parc Cathays|Mharc Cathays]], Caerdydd yn 1913.]]
Roedd y '''Swffraget''' yn aelodau o fudiad merched yn yr [[19g]] hwyr a dechrau'r [[20g]] a oedd yn hyrwyddo '[[etholfraint]]', neu'r hawl i bleidleisio mewn etholiadau cyhoeddus. Cyfeiria'n benodol at aelodau megis Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched (neu'r WSPU). </span>
 
Cysylltir y term swffraget yn benodol gyda ymgyrchwyr o'r WSPU Prydeinig, a'u harweinydd [[Emmeline Pankhurst]], gafodd ei dylanwadu gan dulliau Rwsiaidd o brotestio e.e. [[ymprydio]]. Er i Ynys Manaw ganiatau merched oedd berchen ar eiddo bleidleisio mewn etholiadau seneddol yn 1881, Seland Newydd oedd y wlad hunan-lywodraethol cyntaf i ganiatau hawl i bob menyw dros 21 oed bleidleisio mewn etholiadau seneddol yn 1893.<ref>[//en.wikipedia.org/wiki/Ida_Husted_Harper Ida Husted Harper]. ''[https://archive.org/stream/historyofwomansu06stanuoft#page/n5/mode/2up History of Woman Suffrage, volume 6]'' ([//en.wikipedia.org/wiki/National_American_Woman_Suffrage_Association National American Woman Suffrage Association], 1922) p. 752.</ref> Llwyddodd merched yn Ne Awstralia i gael yr un hawliau ac i gael yr hawl i gael eu hethol yn 1895.<ref>{{Cite web|url=http://foundingdocs.gov.au/item.asp?dID=8|title=Foundingdocs.gov.au|access-date=8 January 2011|publisher=Foundingdocs.gov.au|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101203020826/http://www.foundingdocs.gov.au/item.asp?dID=8|archivedate=3 December 2010|deadurl=yes}}</ref> Yn yr Unol Daleithiau, roedd gan ferched gwyn dros 21 oed yr hawl i bleidleisio yn Wyoming o 1896 ac yn Utah o 1870. Er hynny, yn 1903 nid oedd gan ferched ym Mhrydain yr hawl i bleidleisio a penderfynodd Pankhurst bod rhaid i'r mudiad ddod yn radical a milwriaethus i fod yn effeithiol. Yn rhan o'r ymgyrchu roedd difrodi eiddo, ymprydio a charcharu tan ddechrau'r rhyfel yn 1914.