Calan Mai: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Hen ŵyl ddechrau'r haf ydyw '''Calan Mai''' (hefyd a elwir '''Gŵyl Calan Mai''', neu '''Calan Haf''') sef [[1 Mai]]. Roedd yn ŵyl bwysig i'r [[Celtiaid]], a sawl diwylliant arall. Gelwir hi hefyd '''''Beltane''''' neu '''''Bealtaine''''', neu ''Cétshamhain'' mewn [[Gwyddeleg]]. Fel mae'r enw ''Beltane'' yn awgrymu, mae'r duw Celtaidd [[Belenos]] ([[Beli Mawr]] i'r Cymry) yn ymwneud â'r ŵyl bwysig hon. Yng nghalendr y Celtiaid, mae'n gorwedd rhwng [[Gŵyl Fair|Gŵyl y Canhwyllau]] (1 Chwefror) ac [[Alban Hefin]] (21 Mehefin). Roedd [[dawnsio haf]] a [[Codi'r Fedwen|chodi'r fedwen]] (neu'r pawl haf) ar un adeg yn ddigwyddiad cyffredin ledled Cymru a gwledydd eraill. Dethlir [[Diwrnod Rhyngwladol y Gweithwyr]] ar Galan Mai hefyd.

 

Yn y [[Sanas Cormac]] dywedir fod gan y [[derwydd]]on le pwysig iawn i'w chwarae mewn cynnau tân tua'r adeg hon o'r flwyddyn gan yrru gwartheg rhwng y tanau er wmyn eu cadw rhag clefydau.<ref>Gwyn Thomas. ''Duwiau'r Celtiaid''. Llafar Gwlad 24.</ref>

 

* Yfid [[medd]] a [[meddyglyn]] (medd a [[perlysiau|pherlysiau]]) i ddathlu'r ŵyl yn ogystal a [[gwaseila]].<ref>''Welsh Folk Customs''</ref>

 

Mae'n un o'r gwyliau [[Wica]] ac fe'i dethlir gan [[neo-baganiaeth|neo-baganiaid]] eraill hefyd.

 

[[Delwedd:1989 CPA 6059.jpg|250px|bawd|Stamp [[Rwsia]]idd i ddathlu canmlynedd Diwrnod Rhyngwladol y Gweithwyr.]]

Dethlir [[Diwrnod Rhyngwladol y Gweithwyr]] ar y 1af o Fai. Sefydlwyd yr ŵyl yn 1889.

Yn yr hen [[Undeb Sofietaidd]] a gwledydd eraill y Bloc Dwyreiniol cynhelid gorymdeithiau mawr ar achlysur Diwrnod Rhyngwladol y Gweithwyr. Mae'r traddodiad yn parhau mewn sawl gwlad o gwmpas y byd fel diwrnod o ddathlu a/neu brotest.

 

* [[Alban Arthan]]

* [[Alban Eilir]]

[[it:Beltane]]

[[lt:Beltane]]

[[nl:Beltane]]

[[nn:Beltane]]