David James Jones (Gwenallt): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
SieBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn newid: en:D. Gwenallt Jones
B Robot yn ychwanegu: ca:David Gwenallt Jones; cosmetic changes
Llinell 1:
Roedd '''Gwenallt''' ([[1899]] - [[24 Rhagfyr]] [[1968]]) ('''David James Jones''') yn un o feirdd mwyaf yr ugeinfed ganrif. Fe'i ganwyd ym [[Pontardawe|Mhontardawe]] ond fe symudodd y teulu yn fuan i'r [[Alltwen]], yng [[Cwm Tawe|Nghwm Tawe]].
 
== Ei fywyd a'i waith ==
Cafodd marwolaeth ei dad a laddwyd gan fetel tawdd yn y gwaith tun effaith ddofn arno. Er ei fagu mewn ardal ddiwydiannol roedd dylanwad ardal wledig [[Rhydcymerau|Rhydcymerau]] [[Sir Gaerfyrddin|Sir Gaerfyrddin]] arno hefyd, am iddo ymweld ac aros gyda pherthnasau yno lawer yn ei fachgendod.
 
Roedd yn ddarlithydd yn Adran Gymraeg Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth ac fe'i siomwyd pan na chafodd ei apwyntio i fod yn Athro ar yr adran i ddilyn [[T.H. Parry-Williams]]. Ef oedd golygydd cyntaf y cylchgrawn llenyddol [[Taliesin (Y Cylchgrawn)|Taliesin]] a gyhoeddir gan yr [[Academi Gymreig]].
Llinell 10:
Daeth yn amlwg fel [[bardd]] pan enillodd ei awdl [[Y Mynach]] [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|gadair]] yr [[Eisteddfod Genedlaethol]] yn [[1926]]. Enillodd y Gadair eto yn [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Bangor 1931|Eisteddfod Genedlaethol Bangor, 1931]] gyda ''Breuddwyd y Bardd''.
 
== Llyfryddiaeth ==
=== Nofelau ===
* ''[[Plasau'r Brenin]]'' (1934)
* ''[[Ffwrneisiau]]'' (1982)
 
=== Cerddi ===
* ''[[Ysgubau'r Awen]] (1939)
* ''[[Cnoi Cil]] (1942)
Llinell 23:
* ''Cerddi Gwenallt: Y Casgliad Cyflawn'' (2001). Golygwyd gan Christine James.
 
=== Gwaith golygyddol a beirniadaeth lenyddol ===
* (gol.), ''Yr [[Areithiau Pros]]'' (Caerdydd, 1934)
* (gol.), ''Blodeugerdd o'r Ddeunawfed Ganrif'' (Caerdydd, 1936)
Llinell 29:
* ''Cofiant [[Idwal Jones]]'' (1958)
 
== Astudiaethau ==
Paratowyd llyfryddiaeth o weithiau Gwenallt gan Iestyn Hughes (1983).
* J.E. Meredith, ''Gwenallt, Bardd Crefyddol'' (1974)
* David Rowland, ''Gwenallt'' (Cyfres "Bro a Bywyd", 1982)
 
{{DEFAULTSORT:David James (Gwenallt), Jones}}
 
[[Categori:Genedigaethau 1899]]
[[Categori:Marwolaethau 1968]]
Llinell 42 ⟶ 43:
[[Categori:Ysgolheigion Cymraeg]]
 
[[ca:David Gwenallt Jones]]
[[en:D. Gwenallt Jones]]