→top: Manion ac ychwanegu'r Nodyn newydd (Anrhydeddau) using AWB
B →top: canrifoedd a Delweddau, replaced: 19eg ganrif → 19g, 18fed ganrif → 18g using AWB |
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau) |
||
Llinell 4:
Ceir gwreiddiau'r sefydliad yn rhan olaf y [[18g]], a'r ymladd yn erbyn yr [[Amddiffynwyr (Iwerddon)|Amddiffynwyr]], oedd yn Gatholigion. Fe'i sefydlwyd yn [[Loughgall]], [[Swydd Armagh]], ym [[1795]]. Daw'r enw o deitl [[Tywysog Orange]], teitl gwreiddiol [[Wiliam III & II, brenin Lloegr a'r Alban]]. Daeth ef yn arwr Protestaniaid Gogledd Iwerddon yn dilyn ei fuddugoliaeth ym [[Brwydr y Boyne|Mrwydr y Boyne]]. Er nad oes cysylltiad uniongyrchol a'r lliw [[oren]], daeth y lliw yma i gynrychioli unoliaethwyr Gogledd Iwerddon.
Ymladdodd llawer o aelodau'r Urdd ar ochr y llywodraeth yng [[Gwrthryfel Gwyddelig 1798|ngwrthryfel 1798]]. Erbyn diwedd y [[19g]], roedd ei aelodaeth wedi lleihau yn fawr, ond adfywiodd pan gododd gwrthwynebiad i
== Gweler hefyd ==
|