Deddfau'r Cyfreithiau yng Nghymru 1536 a 1542: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Fflwffan (sgwrs | cyfraniadau)
Mae angen mwy o waith ar hwn
ychwanegiadau
Llinell 1:
Roedd '''DeddfDeddfau Uno 1536 a 1543''' yn ddwy ddeddf a basiwyd yn [[San Steffan]] i uno [[Cymru]]'n wleidyddol â [[Lloegr]] ac i ddileu'r [[iaith Gymraeg]].

==Cefndir==
Oherwydd cweryl [[Harri VIII o Loegr|Harri'r VIII]] gyda'r Pab, yr oedd yn ofni y byddai gwrthryfel yn dod o [[Ffrainc]] drwy [[Iwerddon]] ac yna [[Cymru]], ac felly fe benderfynnodd y byddai rhaid uno Cymru â Lloegr.
Yr oedd hefyd yn gweld yr iaith Gymraeg yn fygythiad, ac er nad oedd 95% o bobl Cymru ond yn siarad Cymraeg fe wnaeth y ddeddf wahardd y Gymraeg o'r llysoedd a'i hamddifadu o statws swyddogol.
 
==Rhaglith Deddf 1536==
:"The people of the same dominion have and do daily use a speachspeche nothing like thene consonant(nor) consonaunt to the naturalnaturall mother tonguetonge used within this RealmRealme", ac felly rhaid oedd "utterly to etirpetirpe allalle and singular the sinister usages and customs differing from the same... to an amiable concord and unity", ac felly "From henceforth no person or persons that use the Welsh speech or language shall have or enjoy any manor office or fees.... unless he or they use and excercis the speech or language of English".
 
==Llyfryddiaeth==
*G.H. Jenkins, ''Hanes Cymru yn y Cyfnod Modern Cynnar'' (1983)
*W. Ogwen Williams, ''Tudor Gwynedd'' (1958). Pennod ar y deddfau.
* (eto), ''The Survival of the Welsh Language after the Union of England and Wales: the first phase, 1536-1642'' yn ''Cylchgrawn Hanes Cymru'' (cyf. II, rhifyn 1, 1964).
 
[[Categori:Hanes Cymru]]
[[Categori:Cymraeg]]
[[Categori:1536]]