Wicipedia

Coleg y Breninesau, Caergrawnt: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
D22 (sgwrs | cyfraniadau)
889 golygiad
BDim crynodeb golygu
Daffy (sgwrs | cyfraniadau)
3,513 golygiad
Dim crynodeb golygu
Llinell 17:
|- style="vertical-align: top;"
|'''Arwyddair (Cymraeg)'''
|style="padding-right: 1em;" | BlodeuirBloduir y Tŷ hwn
|- style="vertical-align: top;"
|'''Sefydlwyd'''
Llinell 43:
[[Image:Cambridge Queens' Gatehouse.JPG|thumb|left|Y prif borth]]Sefydlwyd '''Coleg y Breninesau''' gyntaf ym [[1448]] gan [[Marged o Anjou|Farged o Anjou]]. Ail-sefydlwyd y coleg ym [[1465]] gan [[Elizabeth Woodville]], gwraig [[Edward IV o Loegr]]. Adlewyrchir yr ail-sefydlu hwn yn yr enw: ''Coleg y Breninesau'', nid ''Coleg y Frenhines''.
 
Coleg y Breninesau yw'r ail goleg mwyaf deheuol ar lan yr [[Afon Cam]]. (Y lleill - o'r agosaf hyd y pellaf - yw [[Coleg y Brenin, Caergrawnt|Coleg y Brenin]], [[Coleg Clare, Caergrawnt|Clare]], [[Neuadd y Drindod, Caergrawnt|Neuadd y Drindod]], [[Coleg y Drindod, Caergrawnt|Coleg y Drindod]], [[Coleg Sant Ioan, Caergrawnt|Coleg Sant Ioan]], a [[Coleg Magdalene, Caergrawnt|Choleg Magdalene]]) i'r gogledd a [[Coleg Darwin, Caergrawnt|Choleg Darwin]] i'r de.
 
''Llety'r Arlywydd'' yng Ngholeg y Breninesau yw'r adeilad hynnaf ar yr afon yng Nghaergrawnt (tua [[1460]]). Mae gan Goleg y Breninesau adeiladau ar y brif safle ar ddwy ochr yr afon: nodwedd a'i rennir gydaggan un coleg arall yn unig, sef [[Coleg Sant Ioan, Caergrawnt|Coleg Sant Ioan]].
 
==Y Bont Fathemategol==
Cysylltir rhan hynnafhynaf (neu ''Yr Ochr Dywyll'', fel y'i gelwir gan y myfyrwyr) a rhan fwyaf newydd y coleg (''Yr Ochr Olau'') y coleg gan y '[[Pont Fathemategol|Bont Fathemategol]]', a llun y bont yw un o ddelweddau mwyaf adnabyddus Caergrawnt (gyda'r llun fel rheol yn cael ei dynnu o bont Silver Street). Yn ôl yr hanes, cynlluniwyd ac adeiladwyd y bont yn wreiddiol gan Syr [[Syr Isaac Newton]] heb ddefnyddio'r un bollt na chneuyn, ac yna, rhywbryd wedi hynny, ceisiodd rhai myfyrwyr (neu gymrodorion, yn dibynnu ar ba fersiwn o'r hanes sy'n cael ei hadrodd) ei dymchwel a'i hail-adeiladu. Yn ôl yr hanes, gan nad oeddynt yn gystal peiriannwyr â Newton, bu rhaid iddynt, wedi amser hir o geisio a methu, yn y diwedd, ddefnyddio cnau a bolltydd i'w hail-adeiladu. Dyna pahampam y gwelir cnau a bolltydd yn y bont hyd heddiw. Celwydd yw'r stori hon: adeiladwyd y bont ym [[1749]] gan JâmsJames Essex yr IeuengafIeuaf ([[1722]]–[[1784]]) yn ôl cynllun William Etheridge ([[1709]]–[[1776]]), 22dwy mlyneddflynedd wediar ugain ar ôl marwolaeth Newton. Fe'i hail-adeiladwyd ym [[1866]] ac eto ym [[1905]], yn ôl yr un cynllun.▼
 
▲Cysylltir rhan hynnaf (neu ''Yr Ochr Dywyll'', fel y'i gelwir gan y myfyrwyr) a rhan fwyaf newydd (''Yr Ochr Olau'') y coleg gan y '[[Pont Fathemategol|Bont Fathemategol]]', a llun y bont yw un o ddelweddau mwyaf adnabyddus Caergrawnt (gyda'r llun fel rheol yn cael ei dynnu o bont Silver Street). Yn ôl yr hanes, cynlluniwyd ac adeiladwyd y bont yn wreiddiol gan Syr [[Isaac Newton]] heb ddefnyddio'r un bollt na chneuyn, ac yna, rhywbryd wedi hynny, ceisiodd rhai myfyrwyr (neu gymrodorion, yn dibynnu ar ba fersiwn o'r hanes sy'n cael ei hadrodd) ei dymchwel a'i hail-adeiladu. Yn ôl yr hanes, gan nad oeddynt yn gystal peiriannwyr â Newton, bu rhaid iddynt, wedi amser hir o geisio a methu, yn y diwedd, ddefnyddio cnau a bolltydd i'w hail-adeiladu. Dyna paham y gwelir cnau a bolltydd yn y bont hyd heddiw. Celwydd yw'r stori hon: adeiladwyd y bont ym [[1749]] gan Jâms Essex yr Ieuengaf ([[1722]]–[[1784]]) yn ôl cynllun William Etheridge ([[1709]]–[[1776]]), 22 mlynedd wedi marwolaeth Newton. Fe'i hail-adeiladwyd ym [[1866]] ac eto ym [[1905]], yn ôl yr un cynllun.
 
==Neuadd Fitzpatrick==
 
Mae Coleg y Breninesau yn unigryw ymhlith colegau'r brifysgol gyda'i neuadd amlbwrpas, Neuadd Fitzpatrick. Cynhelir perfformiadau theatrig, ffilmiau a [[bopiau]] yno, yn ogystal â nifer o weithgareddau chwaraeon. "Queens' Ents" yw enw'r mudiad sy'n trefnu'r [[bopiau]] ac erbyn hyn mae gan y coleg enw ar ledled y brifysgol am drefnu'r [[bopiau]] gorau, gan ddenu enwau adnabyddus megis [[Lethal Bizzle]], [[Pat Sharp]] a [[Robbo Ranx]].
 
==Cynfyfyrwyr Adnabyddus==
Llinell 82 ⟶ 81:
 
==Rhestr Arlywyddion==
Meistr yw'r enw a roddir i bennaeth y rhan helaeth o golegau'r brifysgol, ond Arlywydd fu enw pennaeth Coleg y Breninesau erers 1448.
 
*1448–1484: Andrew Dokett
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Coleg_y_Breninesau,_Caergrawnt"