Palmach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
Manion ac ychwanegu'r Nodyn newydd (Anrhydeddau) using AWB
Llinell 1:
[[FileDelwedd:The Palmach emblem in Harel brigade memorial in Radar Hill.JPG|250px|rightdde|Arfbaid y Palmach ar gofeb Brigâ Harel, 2014]]
Y '''Palmach''' ([[Hebraeg]]: פלמ"ח acronym ar gyfer ''Plugot Maḥatz'' - yn llythrennol, "milwyr sioc". Sillefir weithiau fel ''Palmah'' hefyd) oedd yr enw Iddewig ar un o gyrff parafilwrol [[Seionaidd]] y gymuned Iddewig, yr [[Yishuv]] bu'n ymladd ac amddiffyn Iddewon yn erbyn Arabiaid, pwerau'r Echel (Axis) yn yr [[Ail Ryfel Byd]] ac yna yn erbyn llywodraethiant Brydeinig wedi'r Rhyfel. Roedd yn rhan o lu fwy, confensiynol yr Yishuv, fel yr [[Haganah]]. Daeth i ben wedi sefydlu Gwladwriaeth Israel, pan gwneaethpwyd yn rhan o luoedd swyddogol y wlad newydd.<ref>{{cite book|first=Yoman|last=Peri|title=Between battles and ballots – Israeli military in politics|publisher= CUP|date=1983|isbn=0-521-24414-5|ref=p. 61}}</ref>
 
==Hanes==
[[FileDelwedd:PikiWiki Israel 782 Women of the PALMACH at Ein Gedi בנות הפלמquot;ח בעין גדי.jpg|thumbbawd|Menywod y Palmach, Ein Gedi, 1942]]
Sefydlwyd y Palmach ar 15 Mai 1941 ar adeg o'r Ail Ryfel Byd pan oedd yn edrych fel y gallai lluoedd y [[Natsïaid]] o dan arweiniad [[Erwin Rommel]], dorri o Ogledd Affrica ac ym ymosod ar [[Palesteina|Balesteina]]. Sefydlydd y Palmach oedd Yitzhak Sadeh a gydweithiodd gyda staff y fyddin Brydeinig i greu cyrchlu byddai'n cynnwys Iddewon oedd wedi eu ymrestru yn y Fyddin Brydeinig er mwyn ymladd yn erbyn y Natsiaid. Roedd yr Uned yn un wedi ei hyfforddi gan y Prydeinwyr ac yn cael ei hyfforddi mewn rhyfelgrefft sylfaenol fel Mae'r uned yn arfog ac yn cael ei hyfforddi gan y Prydeinig, sy'n addysgu'r pethau sylfaenol a sabotage. Roedd y Palmach yn cynnwys:
 
Llinell 14:
 
==Wedi'r Rhyfel==
[[FileDelwedd:German squad.jpg|thumbbawd|rightdde|Yr '''Ha-Machlaka Ha-Germanit''': y "Platŵn Almaenig" (h.y. Comando Dwyrain Canol) a weithrdodd cyrchoedd cudd a sabotage yn erbyn targedau Natsiaid yn y Dwyrain Canol a'r Balcanau]]
Gyda diwedd yr Ail Ryfel Byd, chwaraeodd y Palmach rôl hanfodol yn y frwydr Seionistaidd yn erbyn Llywodraeth y [[Palesteina (Mandad)|Mandad Prydeinig ym Mhalesteina]]. Roedd y Palmach nawr yn ymladd yn erbyn yr union bobl roeddynt wedi ei gefnogi cwta flwyddyn neu ddwy yn gynt.