Sulgwyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Yr enw [[Lladin]] ar yr ŵyl yw '''''Pentecost''''', sy'n deillio o'r gair [[Groeg (iaith)|Groeg]] ''pentikosti'', sef 'y 50fed ddiwrnod' (ar ôl y Pasg). Enwir sawl enwad a mudiad Cristnogol yn 'Bentecostaidd'.

 

Er ei bod yn ŵyl fawr yn y calendr eglwysig, cymharol ychydig o ddefodau ac arferion poblogaidd sy'n gysylltiedig â hi, efallai am nad oes cysylltiad amlwg â gŵyl [[paganiaeth|baganaidd]]. Un ddefod hynod a gynhelid ar y Sulgwyn yng [[Cymru|Nghymru]] oedd defod 'Y Pren Dedwydd'. Coeden anghyffredin gyda hollt fawr wrth ei gwaelod oherwydd ymrannu'r pren yn ddwy gangen sy'n cyffwrdd eto wedyn i dyfu'n rheolaidd oedd hon, a safai ar ystâd y Plas Hen yn [[Llŷn]], [[Gwynedd]]. Byddai'r werin bobl yn ymgynnull yno ar y Sulgwyn i geisio basio trwy'r hollt: dedwyddwch a gai'r rhai a fedrai hynny. Credir fod hyn yn deillio o ddefod yn ymwneud â ffrwythlondeb, rhyw a genedigaeth. Arfer arall yn Llŷn ar y Sulgwyn oedd i ferched sefyll gyda'u dwylo tu ôl i'w cefnau a cheisio dal oen yn eu dannedd wrth ei wlân. Rhoddid yr enw 'Brenhines yr Oen' ar bwy bynnag a lwyddai i wneud hynny ac yfid 'Cwrw Oen'.<ref>[[T. Gwynn Jones]], ''Welsh Folklore and Folk-Custom'' (D. S. Brewer, 1930; arg. newydd 1979), tud. 160.</ref>

 

{{cyfeiriadau}}

 

[[Categori:Gwyliau Cristnogol]]

[[Categori:Y Testament Newydd]]

 

[[af:Pinkster]]

[[mk:Педесетница]]

[[mn:Пентекост]]

[[nds:Pingsten]]

[[nds-nl:Pinkster]]