Cofiwch Dryweryn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 9:
Yn 1991, roedd [[Rhys ap Hywel]] a Daniel Simkins yn ddisgyblion chweched dosbarth yn Ysgol Penweddig a phenderfynodd y ddau fynd ati i adnewyddu'r arwydd gan beintio'r wal yn wyn a'r geiriau mewn du, gan arwyddo ei gwaith gyda llythrennau cyntaf eu henwau. Peintiwyd y gair "Trywerin" mewn camgymeriad, ond sylweddolwyd fod hynny'n anghywir y diwrnod wedyn. Yn yr ysgol, cafodd Rhys ei gadw nôl gan ei athrawes Cymraeg, Nia Jones, am ei bod wedi sylwi ar y camsillafiad. Aeth yn ôl y diwrnod wedyn i'w gywiro, gan ychwanegu "Sori Miss!" wrth ei ymyl.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=13oNEycX6OI Cyfweliad Rhys ap Hywel ar ''fi di duw'', 2010; cyrchwyd 6 Chwefror 2019]</ref>
 
Yn 2003, perfformiwyd sioe "Ac ar derfyn y dydd ddaeth y dŵr" gan CymdeithasGymdeithas Ieuenctid yr Urdd Ceredigion yn Theatr Felinfach. Roedd y sioe yn codi ymwybyddiaeth o hanes Tryweryn ac fel rhan o'r prosiect, aeth aelodau CIC i ail -beintio'r geiriau.<ref>{{dyf newyddion|url=https://www.thefreelibrary.com/Y+theatr+gymunedol+sy%27n+plesio+pawb.-a0111090483|teitl=Y theatr gymunedol sy'n plesio pawb.|cyhoeddwr=Western Mail|dyddiad=6 Rhagfyr 2003|dyddiadcyrchu=6 Chwefror 2019}}</ref> Yn Mai 2008, newidiwyd y neges i "Anghofiwch Dryweryn".<ref>{{cite news| title =Anger over memorial wall attack | work = | publisher =BBC | date =13 May 2008 | url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/wales/mid_/7396410.stm }}</ref>
 
[[Delwedd:Cofiwch Dryweryn ac Aberfan, Awst 2017.jpg|bawd|chwith|Yr arwydd yn Awst 2017]]
Yn Ebrill 2010 peintiwyd dros y geiriau gyda graffito arall. Roedd cynlluniau ar y pryd i atgywirio ac amddiffyn y wal. acLansiwch roeddymgyrch ymgyrchwyrer ynmwyn ceisio codi tua £80,000, gyda [[Cadw]] yn cytuno i warchodgyfrannu tuag at y gronfa. Fodd bynnag, ni wnaed unrhyw newidiadau ffurfiol i statws y wal a roedd fandaliaeth pellach yn 2013 a 2014.<ref>{{cite web |url=https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/bid-preserve-iconic-cofiwch-dryweryn-1891109 |title=Bid to preserve the iconic ‘Cofiwch Dryweryn’ wall |accessdate=5 August 2018 |last=Morgon |first=Sion |coauthors= |date=13 October 2010 |work= |publisher=Wales Online}}</ref><ref>{{dyf newyddion|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/mid/8652096.stm|teitl= 'National landmark' Cofiwch Dryweryn is defaced|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=29 Ebrill 2019}}</ref> Yn 2017, ychwanegwyd y geiriau 'Cofiwch Aberfan 1966' o dan y neges wreiddiol. Ail-baentiwyd y wal i'r neges wreiddiol yn Awst 2018.
 
Ar ddechrau Chwefror 2019 paentiwyd dros y slogan gyda graffiti yn dweud "Elvis ♥". O fewn diwrnod, aeth criw o bobl ifanc ati i ail-baentio'r wal gyda'r slogan gwreiddiol. Roedd galw eto gan rai i ddiogelu'r murlun.<ref>{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/cymrufyw/47111219|teitl=Dyn ifanc yn teimlo 'dyletswydd' i adfer cofeb Tryweryn|cyhoeddwr=BBC Cymru Fyw|dyddiad=4 Chwefror 2019|dyddiadcyrchu=4 Chwefror 2019}}</ref> Yn Ebrill 2019 ychwanegwyd y llythrennau 'AGARI' ar waelod y mur ond fe baentiwyd dros y gair o fewn oriau.<ref>{{dyf newyddion|url=https://golwg360.cymru/newyddion/cymru/543936-adfer-cofiwch-dryweryn|teitl=Adfer wal ‘Cofiwch Dryweryn’|cyhoeddwr=Golwg360|dyddiad=12 Ebrill 2019|dyddiadcyrchu=13 Ebrill 2019}}</ref> Y diwrnod canlynol fe chwalwyd rhan o'r wal yn llwyr, yn fwriadol mae'n debyg.<ref>{{dyf newyddion|url=https://golwg360.cymru/newyddion/cymru/543958-chwalu-rhan-cofiwch-dryweryn|teitl=Chwalu rhan o wal Cofiwch Dryweryn|cyhoeddwr=Golwg360|dyddiad=13 Ebrill 2019}}</ref> Aeth rhai ati i ail-adeiladu'r wal yr un diwrnod ac roedd yr heddlu am gynnal ymchwiliad.<ref>{{dyf newyddion|url=https://golwg360.cymru/newyddion/cymru/543987-rhaid-diogelu-cofiwch-dryweryn|teitl=Galw am warchod wal Tryweryn wrth i’r heddlu gynnal ymchwiliad|cyhoeddwr=Golwg360|dyddiad=13 Ebrill 2019}}</ref>