Stumog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
JhsBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: pam:Dungus
Jac-y-do (sgwrs | cyfraniadau)
egluryn delwed; cyfeiriadau
Llinell 1:
[[Delwedd:Stumog ayb.jpg|bawd|250px|de|Lleoliad y stumog]]
[[Delwedd:Gastrointestinal tract dim iaith.jpg|bawd|de|400px|1:1– [[stumog|y stumog]],; 2:2– [[coluddyn mawr|y colon]], 3:(colon); 3– [[coluddyn bach]],; 4:4– [[rectwm]],; 5:5– [[anws]],; 6:6– [[cwlwm y coledd]],; 7:7– [[y coluddyn dall|coluddyn dall]] (caecwm)]]
 
[[Organ (bioleg)|Organ]] ar ffurf bag o [[cyhyr|gyhyrau]] ydy'r '''stumog''', ac fe'i ceir yn y rhan fwyaf o [[mamal|famaliaid]]. Organ sy'n dal bwyd a'i dreulio'n rhanol fel rhan o'r [[system dreulio]]. Daw o'r gair Lladin ''stomachus'' (groeg - στόμαχος), sy'n golygu "stumog", "gwddf" neu "falchder". <ref>Saesneg: [http://www.etymonline.com/index.php?search=stomach&searchmode=none] Online Etymological Dictionary {{eicon en}}</ref>
 
Bydd yr erthygl hon yn canolbwyntio'n bennaf ar stumogau dynol, er fod cryn debygrwydd rhyngddo â'r rhan fwyaf o [[anifail|anifeiliaid]],<ref>Saesneg: [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/275485/human-body] Stumogau anifeiliaid {{eicon en}}</ref> ar wahân i'r fuwch sy'n hollol wahanol. <ref> Saesneg:[http://uk.geocities.com/bacterial_ed/bacteria_and_food.htm] Sut mae'r fuwch yn treulio ei bwyd. {{eicon en}}</ref>
 
== Ei bwrpas ==
Mae tri prif bwrpas i'r stumog: lladd [[bacteria]], torri'r darnau bwyd yn ddarnau llai er mwyn cael mwy o arwynebedd a chynal y bwyd am oriau a'i ollwng yn araf ac yn gyson. Ceir hylif asidig cryf ynddo i wneud y gwaith hwn, [[asid heidroclorig]] ydy hwnnw gyda pH o rhwng 1 a 2 - yn dibynnu ar ffactorau megis pa ran o'r diwrnod ydyw, y swm o fwyd a fwytwyd, cynnwys arall megis [[cyffuriau]] a ffactorau eraill. Yn yr hylif hwn y torrir y [[moleciwl]]au mawr yn rhai llai, fel y rhan gyntaf o'r broses dreulio - cyn gwthio'r bwyd i'r cam nesaf sef y [[coluddyn bach]]. Mae'r stumog dynol yn creu rhng 2.2 a 3 litr o'r asid gastrig hwn y dydd. Mae mwy ohono'n cael ei greu fin nos nac yn y bore. Gall y stumog ddal rhwng 2 a 4 litr o fwyd, gan ymestyn pan fo raid.
 
 
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
 
 
[[Categori:Abdomen]]
[[Categori:Anatomeg ddynol]]
[[Categori:System dreulio]]
[[Categori:Anatomeg ddynol]]
 
[[af:Maag]]