Ymholltiad niwclear: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Newydd
 
parhau
Llinell 1:
[[Delwedd:Nuclear fission.svg|200px|chwith|bawd|Adwaith drwy ymhollti. Mae niwtron araf yn cael ei dderbyn gan gnewyllyn (neu niwclews) atom o [[wraniwm|wraniwm-235]], sydd yn ei dro yn hollti yn elfennau cyflym eu symudiad ac yn rhyddhau tri niwtron rhydd.]]
[[Delwedd:UFission.gif|300px|dde|bawd|Diagram o ymholltiad niwclear ble welir y niwtron araf yn cael ei dderbyn gan niwclews atom o [[wraniwm|wraniwm-235]] gan hollti'n ddwy elfen cyflym a niwtronau ychwanegol. Mae'r ynni a rhyddheir ar ffurf ynni cinetig a niwtronau. Hefyd gwelir niwtron yn cael ei ddal gan wraniwm-238 gan ei droi yn wraniwm-239.]]
 
Mewn [[ffiseg niwclear]] a [[cemeg niwclear|chemeg niwclear]], math o adwaith niwclear ydy '''ymholltiad niwclear'''. Mae'r [[cnewyllyn yr atom]] yn hollti'n rhannau llai, ysgafnach gan ryddhau niwtronau a protonau rhydd a elwir yn [[pelydr gamma|belydr gamma]]. Mae ymhollti elfennau trwm yn rhyddhau peth wmbredd o [[ynni niwclear|ynni]] ar ffurf [[ynni electromagnetig]] ac [[ynni cinetig]].