Ymasiad niwclear: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Newydd
 
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:CNO Cycle.svg|bawd|dde|200px]]
Mewn [[ffiseg niwclear]]] a chemeg niwclear, '''ymasiad niwclear''' (Saesneg: ''nuclear fussion'') ydy'r uniad hwnnw rhwng dau niwclei mas ysgafn, wedi eu gwasgu at ei gilydd gan egni aruthrol. Mae'r weithred o ymasiad yn gwbwl groes i'r weithred sy'n digwydd heddiw ymh mhob [[atomfa]], sef [[Ymholltiad niwclar]] ble mae'r niwclei'n cael eu chwalu'n gyrbobion. Felly, dim ond o dan amgylchiadadau eithriadol y gall ymasiad ddigwydd e.e. mae'n rhaid wrth [[tymheredd|dymheredd]] uchel iawn. Cyn gynted ag y mae'r ddau niwclei'n ddigon agos at ei gilydd cânt eu gwthio at ei gilydd oherwydd fod yr egni sy'n eu gwthio yn gryfach na'r egni [[electromagnetig]] sy'n eu gwahanu. Pan mae nhw'n asio at ei gilydd, mae llawer iawn o egni'n cael ei ryddhau.
 
Dyma'n union yr hyn sy'n digwydd mewn sêr megis ein Haul: pedwar [[proton]] yn asio mewn niclews o [[heliwm]], dau [[positron|bositron]] a dau [[niwtrino]]. Mae'r asio (neu'r ymasio) hwn yn afreolus, hynny yw ni ellir ei reoli a gelwir y weithred hon yn rhediad thermoniwclear (Saesneg: ''thermonuclear runaway'').