Niwbwrch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Creuwyd y fwrdeistref newydd (ystyr llythrennol 'Niwbwrch') ar ddiwedd y [[13eg ganrif]] ar gyfer y [[Cymry]] a orfodwyd i ymadael â [[Llan-faes]] gan y [[Teyrnas Lloegr|Saeson]]. Cyn hynny roedd treflan fach yno ger [[Llys Rhosyr]], un o brif lysoedd [[Teyrnas Gwynedd|Tywysogion Gwynedd]] yn [[Oes y Tywysogion]]. [[Rhosyr (cantref)|Rhosyr]] oedd enw'r [[cantref]] hefyd.

Ar ganol y [[14eg ganrif]] ymwelodd [[Dafydd ap Gwilym]] â Niwbwrch a chanodd [[cywydd|gywydd]] i foli'r dref a'i drigolion. Dyma'r llinellau agoriadol:

:''Hawddamawr, mireinmawr maith,''

:''Tref Niwbwrch, trefn iawn gobaith,''

:''A'i gwinglwysdeg a'i gwerindeml a'i gwŷrglasdyr,''

:''A'i chwrwgwin a'i meddgwerin a'i chariadgwŷr,''

:''A'i dynion rhwyddchwrw a'i damedd a'ni rhad.''chariad,

:(A'i dynion rhwydd a'i da'n rhad.<ref>Thomas Parry (gol.), ''Gwaith Dafydd ap Gwilym'', cerdd 134).</ref>