Tosca: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Mae '''''Tosca''''' yn [[opera]] mewn tair act gan [[Giacomo Puccini]] <ref>[https://wno.org.uk/cy/archive/2017-2018/tosca-puccini Opera Cenedlaethol Cymru -Tosca] adalwyd 27 Hydref 2018</ref> i [[libreto]] Eidalaidd gan Luigi Illica a Giuseppe Giacosa. Mae'r gwaith sy'n seiliedig ar ddrama Victorian Sardou, 1887, La Tosca, yn ddarn ddramatig. Mae'n cael ei osod yn [[Rhufain]] ym mis Mehefin 1800, pan oedd rheolaeth Deyrnas [[Napoli]] o Rufain dan fygythiad gan ymosodiad [[Napoleon I, ymerawdwr Ffrainc|Napoleon]] ar yr [[Eidal]]. <ref>[http://www.operaprovidence.org/Tosca/history.htm The History of Tosca - Opera Providence] adalwyd 27 Hydref 2018</ref> Mae'n cynnwys darluniau o artaith, llofruddiaeth a hunanladdiad, <ref>[https://www.theopera101.com/operas/tosca/ About Tosca] adalwyd 27 Hydref 2018</ref> yn ogystal â rhai o ariâu telynegol enwocaf Puccini.

Perfformiwyd ''Tosca'' am y tro cyntaf yn Teatro Costanzi, Rhufain ar [[14 Ionawr]] [[1900]] o dan arweiniad Leopoldo Mugnone. <ref name="stanford">{{cite web | title=Tosca: Performance history | url=http://opera.stanford.edu/Puccini/Tosca/history.html | publisher=Stanford University | accessdate=27 Hydref 2018}}</ref> Chwaraewyd rhan Floria Tosca gan [[Hariclea Darclée]], rhan Mario Cavaradossi gan Emilio De Marchi, rhan Scarpia gan Eugenio Giraldoni a rhan Cesare Angelotti, gan Ruggero Galli yn y perfformiad cyntaf. Cafodd ''Tosca'' ei berfformio am y tro cyntaf ar adeg o aflonyddwch yn Rhufain, a chafodd ei berfformiad cyntaf ei ohirio am ddiwrnod oherwydd ofn bwydo'r aflonyddwch <ref>[https://www.historytoday.com/richard-cavendish/first-performance-puccinis-tosca History Today: First Performance of Puccini's Tosca] adalwyd 27 Hydref 2018</ref>. Er gwaethaf adolygiadau anfoddhaol gan y beirniaid, roedd yr opera yn llwyddiant mawr ar unwaith gyda'r cyhoedd.

Dyma restr o gymeriadau ''Tosca''<ref>[http://www.operarenamagazine.it/en/2017/08/13/tosca-giacomo-puccini-synopsis/ Tosca, Giacomo Puccini] adalwyd 27 Hydref 2018</ref>